Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 128. Sayı (Mart 2019)

42 suvecevre.com SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2019 ÖMÜR TERDİ - BURAK ALTUN Siemens San. ve Tic. A.Ş 1. GİRİŞ A lçak gerilim pano sis- temlerinde operatör güvenliği amaçlanarak geliştirilen bazı koruma yöntemleri mevcuttur. Bunların en başında pano içerisinde bölmelen- dirme, izolasyon tedbirleri ve ilave koruma tedbirleri gelmektedir. Bu amaçla gelişen teknoloji ile birlikte farklı tipte koruma çözümleri ortaya çıkmaktadır. Endüstri 4.0’ın gerek- liliği olarak, “Dijitalleşme” mühen- dislik firmalarını panolar içerisinde farklı çözümler bulmaya itmektedir. Yeni teknolojilerin geliştirilmesi ile daha yüksek güvenlik tedbirleri alı- nabilmektedir. 2. ARK KORUMA SİSTEMLERİNİN PANO İÇERİSİNDE TASARIMI Geliştirilen ark koruma sistemi teknolojisi ile operatör güvenliği en üst seviyeye çıkarılmıştır ve aynı zamanda tesis bakımı kısa bir sürede yapıla- rak zarar görmeyen hücreler hızlı bir şekilde enerji altına alınabilmektedir. IEC 61439’a uygun olarak test edilmiş panolar ile tesis ömrü süresince bakım ve kullanım garantisi verilmektedir. Ark sonlandırma sistemlerinin kulla- ALÇAK GERİLİM PANOLARDA ARK KORUYUCU SİSTEMLER MAKALE Şekil 1. AG sistemlerde genel uygulama nıldığı alçak gerilim panolarda olu- şabilecek bir iç arkın önüne geçilerek mekanik olarak oluşabilecek hasarın ve tekrar yapılacak yatırım maaliyet- lerinin önüne geçilmektedir. Enerji kesintisi sebebiyle oluşacak aksaklık- lar ciddi maddi sonuçlar doğurabi- leceği için ilk yatırım maaliyeti fazla gibi görülen bu tür sistemlerin ileriye dönük büyük faydalar sağlayacağını söyleyebiliriz. Devre şemada (Şekil-1) görüleceği üzere, sensörler yardımıyla röleye gelen uyarı sonrasında anabara topraklama 3ms kadar kısa bir sürede yapılabilmekte ve anabara besleme hattı devre dışı bırakılmaktadır. Ark algılama sistemi genel olarak sistem içerisinde kullanım alanına uygun olarak konumlandırılmalıdır. Projede tasarım esnasında ark algı- lama rölesi ile panolar arası sensör kablo hattı yerleşimi ilgili panolarda büyük önem arz etmektedir. Mekanik bölmelendirmeler arası geçiş esna- sında optik kabloların hasar görme- den geçişi ve hat üzerinde en optimum mesafelere konumlandırılmaları sis- temin sorunsuz çalışması açısından önemli diğer bir husustur. Sensörler arasında birbirlerine yapılacak seri bağlantılarda anabara bölmesi içeri- sinde koruyucu tedbirler uygulanmalı- dır. Genel olarak panolar arası ve böl- meler içerisinde kablo hattı boyunca toprak hattı üzerinden korunaklı şekilde kablaj yapılması gerekmekte- dir. Aksi takdirde olası bir kısa devre anında sensör uyarıyı iletemeden hasar görebilir ve panoda iç ark yara- tabilir. Dolayısıyla iç arkın önlenmesi ve enerjinin sürekliliğinin sağlanması amaçlanan bu uygulamada cihazlar arası haberleşme unsurları ve tasarımı ciddi önem taşımaktadır.