Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 132. Sayı (Temmuz 2019)

14 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 07 / 2019 suvecevre.com TÜRKİYE’DE HAVA KİRLİLİĞİ TEHLİKELİ BOYUTLARA ULAŞTI T ürkiye’de fosil yakıt kullanı- mından kaynaklanan hava kirliliği hem sağlık hem de çevre üzerinde ciddi etkiler gösteriyor. Temiz Hava Hakkı Platformu tara- fından hazırlanan “Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri: Kara Rapor”a göre, 2017’de yaşanan 30 yaş üstü toplam 399 bin 25 ölümün, 51 bin 574’ü hava kirliliğinden kaynaklandı. Bu, ülkemizde trafik kazalarında hayatını kaybedenlerin 7 katı. Yine aynı yılın verilerine göre, hava kirliliği nede- niyle en fazla ölümün yaşandığı ilk üç il İstanbul (5.851), Bursa (3.098) ve Ankara (2.139) oldu. Öte yandan Birleşmiş Milletler’in verilerine göre, İstanbul’daki hava kirliliği, kabul edi- lebilir seviyenin 3.3 kat üzerinde. Hava kirliliğinin doğamız üze- rindeki etkileri de asit yağmurları, ağaç kurumaları, ötrofikasyon, ozon tabakasının zarar görmesi ve iklim değişikliğini tetikleme şeklinde ken- dini gösteriyor. Sudaki azot, fosfor, vb içerikli besin maddelerinin artması sonucu, plankton ve alg varlığının aşırı şekilde çoğalması olarak tanımlanan rinden açığa çıkan salımlar, evlerde ısınma amaçlı kullanılan kömür, inşaat faaliyetleri, yollardan kaynakla- nan tozlar, atık ve anızların yakılması ve bazı endüstriyel tarım faaliyetleri de hava kirliliğine neden olabiliyor. Ancak hava kirliliği önlenebilir bir sorun. WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) Genel Müdürü Aslı Pasinli “Hava kirliliği ile mücadele etmek için öncelikle yenilenebilir enerji kaynaklarını önceliklendirecek politika ve teşvik mekanizmalarının geliştirilerek, daha fazla fosil yakıt kul- lanımının önüne geçilmesi gerekiyor” dedi. l ötrofikasyon, özellikle göllerde balık- ların ölümüne ve canlı çeşitliliğinin kaybına neden oluyor. Hava, toprak ya da yüzey sularında biriken toksik kirleticiler, yaban hayatını çeşitli şekil- lerde etkiliyor. İnsanlar gibi, hayvanlar da zaman içinde havadaki toksik maddelere maruz kaldığında sağlık sorunları yaşayabiliyor, hayatlarını kaybedebi- liyor. İnsan faaliyetlerine bağlı hava kir- liliğinin en temel sebebi fosil yakıtlar. Sanayi ve santrallerde enerji üretimi ve ulaşım için kullanılan fosil yakıtlara ilaveten, madencilik ve sanayi tesisle- TOMRA SORTING’DEN SHARP EYE TEKNOLOJİSİ Y üksek ışık yoğunluğuyla ön plana çıkan Sharp Eye tek- nolojisi, uluslararası alanda plastik şişe ve tepsilere yönelik artan talep için ideal çözümler sunuyor. TOMRA Sorting Geri Dönüşüm, tek katlı PET tepsileri PET şişelerden ayırmayı mümkün kılan TOMRA Sharp Eye teknolojisini sunuyor. Böy- lece TOMRA’nın Autosort makine- sinin çok katmanlı tepsileri ayırma kapasitesini güçlendiriyor. Eşdeğer ürünün geri dönüşümü için PET tepsilerinin ve PET şişelerin kimya- sal özelliklerinde küçük ancak kritik rak gelecekteki tesislerin daha da akıllı olmasına olanak tanıyor. TOMRA Sorting Geri DönüşümÜrün Müdürü Valerio Sama, konu ile ilgili görüşle- rini; “TOMRA Sharp Eye teknoloji- mizin, toplama ve ayırma tesislerinde ve PET yenileme merkezlerinde yük- sek memnuniyet yaratacağına inanı- yoruz. Hızlı ilerleyen yaşam tarzları- nın gelişimi ve kabulü, plastik içecek şişelerinin, meyve, sebzeler ve diğer gıda maddeleri için kullanılan plastik tepsilerin kullanımını zorunlu kıldığı için talebin de artacağı kesin” şeklinde belirtiyor. l farklılıkları dahi ayırabilen Sharp Eye teknolojisi, ticari açıdan önem taşıyor. Ayrıca TOMRA sistemlerine entegre yapay zeka, ayıklanan ürünle- rin sorunsuz analiz edilmesini sağlaya-