Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 133. Sayı (Ağustos 2019)

suvecevre.com 29 08 / 2019 • SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ RÖPORTAJ Bu özellik önemli faydalar sunuyor. Santral, bu teknoloji sayesinde sürekli veya periyodik dur kalklı çalışma esnasında ve ayrıca kapalı olduğu dönem boyunca korunmasında tam bir esnekliğe sahip oluyor ve sistem dolu veya boş muhafaza edilebiliyor. SU VE ÇEVRE: Cetamine ® G851 ürünün kullanımı, uluslararası kıla- vuzlarda yer alıyor mu? ANDRE de BACHE: Evet, film yapıcı aminlerin teknolojisi (FFA) artık uluslararası kabul görmüş kıla- vuzlarda yer alıyor. Uluslararası Su ve Buhar Özellikleri Birliği (IAPWS), film yapıcı aminlerin elektrik santral- lerinde kullanılmasına ilişkin bir Tek- nik Kılavuz Dokümanı (TGD8-16) yayınladı. Bu kılavuzda, yoğun araş- tırma konusu olan ve ciddi düzeyde uygulama tecrübesinin mevcut olduğu üç ana FFA molekülüne atıf yapılıyor. Cetamine ® G851'de kullandığımız aktif korozyon inhibitörü, bu mole- küllerden birisi. Bu teknolojiyi uygu- layarak elde edilebilecek faydalar, söz konusu IAPWS TGD dokümanında belirtiliyor. Ayrıca elektrik santralle- rin film yapıcı aminlerle korunması, VGB standardı VGB-S 116-00'da da yer alıyor. SU VE ÇEVRE: Bu önemli bir husus. Bahsettiğiniz faydalar nedir? ANDRE de BACHE: Birçok fayda- lar mevcut, ancak en önemli olanları şöyle sıralayabiliriz: Tüm su/buhar çevriminde metal pasivasyonu, santra- lin devre dışı kaldığı ve çalıştırılmadan beklediği süre boyunca mükemmel koruma, korozyon ve demir taşınma- sında belirgin azalma, akışla hızlandı- rılmış korozyonun (Flow Accelareted Corrosion; FAC) azaltılması, özellikle santral ilk çalıştırıldığında ve kapalı kaldığı dönemlerden sonra daha az miktarda korozyon ürünleri, santral kapalı kaldıktan sonra yeniden baş- latıldığında daha kısa sürede dev- reye alma. Genellikle, faydalar vaka bazında tanımlanmalı. Her elektrik santrali, hatta her ünite kendi işletme geçmişinden ve su kimyasından dolayı sıkıntılar yaşıyor. Dolayısıyla, sant- rale özgü ana sorunları tespit etmek ve mevcut şartlandırma konseptine kıyasla Cetamine ® G851'i uygulaya- rak geliştirilmesi gereken temel per- formans göstergelerini belirlemek önemli. Bununla birlikte, geleneksel şartlandırma yöntemi ile çalışan tesis- ler devreye alındığı zaman, buharda tespit edilen kayda değer miktardaki toplam demir miktarı, günümüzde enerji santrallerinin devreye alma işle- timi ile ilgili en büyük sorun. Bu yük- sek demir miktarı genellikle istenen buhar kalitesine ulaşılıncaya kadar uzun bir sürenin geçmesine yol açar ve çoğu durumda operatörler buhar kalitesi şartı yerine gelene kadar türbini devreye almaz. Cetamine® G851'in uygulanması, buhar kalitesi şartlarına daha kısa sürede ulaşılma- sına ve türbinin devreye alınma süre- sinin düşmesine yardımcı olup ciddi düzeyde tasarrufa yol açabilir. SU VE ÇEVRE: Cetamine ® G851 uygulanarak tüm su/buhar sisteminin korunabileceğini ifade ettiniz. Bu, film yapıcı korozyon inhibitörünün uçucu olduğu anlamına mı geliyor? ANDRE de BACHE: Evet, Ceta- mine ® G851 uçucu bir ürün. Sis- tem tasarımına bağlı olarak, ürünü genellikle besleme suyu hattının düşük basınçlı kısmına sürekli olarak dozlarız. Rutin santral incelemeleri esnasında, evaporatör ve tekrar kız- dırıcı yüzeylerinde ve ayrıca türbin kanatlarında CFA moleküllerini tespit edebildik. Bu, aktif bileşenin buharda uçucu olduğunu gösteren açık bir kanıtı. Dolayısıyla bu ürün buhar ve yoğuşma (kondensat) sistemi de dahil olmak üzere tüm sistemi koruyor. SU VE ÇEVRE: Cetamine ® G851 uygulandığında takip edilmesi gere- ken ana parametreler nelerdir ve aktif bileşenini nasıl analiz ediyorsunuz? ANDRE de BACHE: Temel ola- rak, geleneksel şartlandırma prog- ramı kapsamında santraldeki ölçüm parametlerini Cetamine şartlandır- masına geçildiğinde de aynı şekilde takip etmek gerekiyor. Santraller yıl boyunca çok defa kapatılıp tekrar çalıştırıldığı ve bu durum özellikle Şekil 2. Geleneksel ve Cetamine® G851 şartlandırma altında düşük basınçlı HRGS sisteminde toplam Fe