Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 136. Sayı (Kasım 2019)

42 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 11 / 2019 suvecevre.com değerini ölçen TOK analizöründe ölçülen değerlere göre tesislerin giriş suyu kirlilik değerleri online olarak ölçülmektedir. Sisteme girilen senaryolara göre pik kirlilik geldiğinde hava sağlayıcıların kapasitesi arttırılarak prosesin güvenliği sağlanmaktadır. Giriş suyunda belirlenen limit değerler aşıldığında operatöre gerekli bilgilendirmeler sms/mail yoluyla yapılmaktadır. • Havalandırma havuzlarına montajı yapılan RTC (Gerçek Zamanlı Kontrol) sistemi ile biyolojik arıtmanın nitrifikasyon – denitrifikasyon süreleri bu probların ölçtüğü NH4-N (Amonyum Azotu), NO2 —N (Nitrit Azotu), NO3 —N (Nitrat Azotu) değerlerine göre otomatik olarak belirlenmektedir. Bu ölçüm sonuçları neticesinde hava sağlayıcıların kapasitesi sistem üzerinden ayarlanabilmektedir. Bu sayede gereksiz enerji sarfiyatı engellenerek prosesin verimliliği arttırılmaktadır. • SCADA (Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sistemi) kontrol ekranında ekipmanlar üzerinde yer alan bakım kilidi butonu vasıtasıyla ekipmanın bakım ya da arıza durumlarında SCADA (Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sistemi) sistemi üzerinden çalışması engellenmiştir. • Sistemin uzaktan izlenebilmesi ile arızaların tespit süresi ve arızalara müdahale etme süresi kısaltılarak söz konusu arızalardan kaynaklanacak zararların önüne geçilmiştir. 1.5.3. Personel Açısından Faydaları • SCADA (Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sistemi) sistemi ile tesislerin tek bir ekrandan kontrol edilebilir olması, ekipmanların çalışma, durma, manuel, otomatik ve arıza durumları, vana ve kapak açıklık durumları, seviye, sıcaklık ve sistem durumlarının tek bir ekran üzerinden gözlemlenebilmesi, gerekli müdahaleleri uzaktan yapabilmesi, sistem üzerinden belirlenen limit değerler aşıldığında bilgilendirme mesajı gelmesi, sistemi kontrol eden operatörler için kolaylık sağlamıştır. • Kapalı ortamlardaki zehirleyici ve boğucu özelliklere sahip hidrojen sülfür ve metan gazlarını ölçen sabit tip gaz dedektörlerinin ölçtüğü değerlerin SCADA (Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sistemi) ekranında görülebilmesi, bu ortamlarda yapılacak çalışmalar öncesinde ortamda bulunan gaz konsantrasyonlarına bağlı olarak gerekli iş güvenliği önlemlerinin alınması sağlanmıştır. • SCADA (Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sistemi) sistemi; ekipmanlara ait hareket, yanıp sönme, uzak veya yakın çalışmaya göre renk değişimi gibi operatörlerin dikkatini çekip kullanım kolaylığı sunabilecek özellikleri içermektedir. • SCADA sistemi ile tesislerin uzaktan kontrol ve müdahalesinin sağlanması ile tesislerde hafta sonu ve gece vardiyası çalışmaları ile resmi tatil günlerindeki çalışmalar kaldırılmıştır. Bu şekilde personel kaynaklı giderler azaltılarak işletme maliyetleri düşürülmüştür. • Tesis işletme değerlerinin tarihsel ve gerçek zamanlı olarak sistem yazılımında tutulması, geçmişe dönük verilerin istenen zaman aralıklarında raporlanması açısından kolaylık sağlamıştır. • Personelsiz işletim ile Akyazı, Hendek, Karasu ve Geyve Atıksu Arıtma Tesisleri (AAT)’nde sekiz (8) saha personeli ile işletilmesi gereken tesisler sadece iki (2) saha personeli ile işletilmektedir. 1.6. SASKİ – SCADA SİSTEMİNİN TESİS İŞLETME DEĞERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Tesislerin SCADA (Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sis- temi) sistemi ile işletilmesi ile proses kontrolünde sağlanan kolaylıkların yanı sıra işletme maliyetleri açısından da bir- çok avantaj sağlanmıştır. Karasu ve Geyve Atıksu Arıtma Tesisleri 2018 yılı başında kurumumuza devredildiği için maliyet kıyaslaması yapılamamaktadır. • Akyazı Atıksu Arıtma Tesisi SCADA (Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sistemi) sistemi öncesi ve sonrasındaki bir yıllık dönem baz alınarak değerlendirmeler yapılmıştır. Grafik 1’de arıtılan atıksu debileri karşılaştırılmaları, Grafik 2’de birim enerji giderleri karşılaştırmaları, Grafik 3’te personel fazla mesai karşılaştırmaları ve Grafik 4’te personel giderleri karşılaştırılmaları yer almaktadır. Grafik 1. Akyazı AAT Arıtılan Atıksu Miktarları Karşılaştırılması Debi artışı %14