Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 144. Sayı (Temmuz 2020)

26 Su ve Çevre Teknolojileri / Temmuz 2020 suvecevre.com YORUM Şekil 5d’de Ayamama Deresi’nin ıslahı görülmektedir. Burada dere ıslahında hâkim olan beton kesittir. Burada da ıslah edilen dere Şekil 4’te olduğu gibi doğal sistem yarata- mamıştır. 3. İSTANBUL’DA ÖNEMLI TAŞKINLAR VE SELLERDEN BAZI ÖRNEKLER Basında yer aldığı gibi; “Derelerin işlevi yağmurda yaşana- cak sorunları asgari düzeye indirmektir. İstanbul'da irili ufaklı 400'ün üzerinde dere vardı. Şu anda bu dereler kurudular ve yok oldular. Dere yataklarının üzerinden yol geçti, bina ile dol- duruldu. Yağmur toprakla buluşamıyor. İstanbul’da derelerin nerede olduğunu görmek istiyorsanız her yağmurda sel fela- ketlerinin yaşandığı noktalara bakın işte dereler orada…”(9) 3.1. İstanbul taşkınlar ilgili değerlendirmeler İstanbul’da her yıl yağış şiddetine bağlı çok sayıda taşkın ve sele rastlanmaktadır. İstanbul’da Kasımpaşa, Alibeyköy, Küçükköy, Maltepe, Kartal, Bağcılar (Otocenter Bölgesi), Esenler Çinçin Deresi, Bayrampaşa, Zeytinburnu, Sarıyer Tarabya, Beşiktaş Ihlamur bölgeleri ve Bahçelievler (Tavukçu Deresi) bölgeleri sağanak yağışlardan en çok etkilenen ve taşkın oluşan bölgelerinden bazılarıdır (8). Bunların her birini bu yazımda değerlendirmemmümkün olmadığından burada üç taşkını örnek olarak inceleceğim. 3.1.1. Alibeyköy taşkını 1950’lere kadar dere etrafında tarım ve hayvancılık faa- liyeti sürdürülmüştür. 1950’den sonra iç göçlerin yöneldiği İstanbul’da Alibeyköy’ün şehre, Haliç’e ve etrafındaki gelişen sanayiye yakın olması burada gecekondulaşmaya ve kaçak yapılaşmaya yol açmıştır. Dere yatağında da gerçekleşen bu yapılaşma dere yatağını daraltmıştır. Bu daralma ve şiddetli yağmurlar neticesinde, sık sık dere suları taşarak sel baskın- larına dönüşmüştür (10). Bunlardan bazıları şunlardır: • 11 Ağustos 1997 tarihinde başlayan sağanak yağışlarla, Alibeyköy ve Küçükköy Derelerinin taşması sonucu Ali- beyköy semti sel baskınına uğramış, kesin olmamakla birlikte 150 ev sular altında kalmıştır. Alibeyköy Deresine bağlı derelerde bulunan dört sanayi kuruluşunda mahsur kalanlar Devlet Su İşleri’nin makineleriyle ve botlarıyla kurtarılmıştır. Şekil 5b. Dere yakınında taşkın koruma alanı dikkate alınmadan inşa edilen yapılar nedeniyle uyarlanan kesit (8). Şekil 5c. Başakşehir’de sanayi bölgesinde Masko Deresi kenarına kadar inşa edilen tesisler ve kapalı kesit (8) Şekil 5d. Ayamama Deresi ıslahı (8)