Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 144. Sayı (Temmuz 2020)

28 Su ve Çevre Teknolojileri / Temmuz 2020 suvecevre.com • 21 Ağustos 2001 tarihinde Alibeyköy Deresi yağan şiddetli yağmur neticesinde taşmış çevresinde bulunan birçok işyeri ve konutlar sular altında kalmıştır. Yollarda meydana gelen çökmeler neticesinde trafik kazaları olmuştur. • 18 Ağustos 2002 tarihinde Alibeyköy Deresi’nin taşması neticesinde dere kenarındaki evlerin birinci katlarına kadar yükselen yağmur suları nedeniyle vatandaşlar mahsur kalmış ve itfaiyenin yardımlarıyla kurtarılmışlardır. • 10 Ağustos 2004 tarihinde Alibeyköy Deresi’nde görülen sel baskını neticesinde, yol ve binaların bodrum ve zemin katlarının tabanlarının çamurla kaplandiği bölgede, itfaiye ekipleri suları tahliye etmeye çalışmışlar ve bölgede büyük çapta maddi hasar meydana gelmiştir. • 17-18 Ağustos 2004 tarihlerinde meydana gelen Alibeyköy Deresi’nde görülen sel baskınlarının en şiddetlisi olmuştur. Alibeyköy Deresi ile Küçükköy Deresi’nin birleşim yeri olan ve üzerinden yol geçen kapalı tonoz, dereye atılan çeşitli atıklar ve çöpler nedeniyle tıkanmış ve daralmış olan iki yerden patlamıştır. Bu patlama neticesinde kanal içindeki su dışarı taşmış ve sel baskınına neden olmuştur. Yer yer 2 metreye ulaşan su seviyesi nedeniyle binalarda mahsur kalan vatandaşlar çatılara çıkmıştır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İSKİ’nin gerçekleştir- diği Küçükköy ve Alibeyköy Dereleri Islah Projesi neticelerini vermeye başlamıştır. Bu çalışmanın diğer ıslah çalışmalarına örnek teşkil etmesi gerekmektedir. 17 Ağustos 2004 tari- hinde yaşanan sel baskınından sonra bölgede aynı şiddet ve daha şiddetli yağışların görülmesine rağmen alınan tedbirler sonucu sel baskını görülmemiştir (11). 40 yıl önce Gaziosmanpaşa, Küçükköy ve Eyüp bölgele- ri’nin yağmur sularını toplamak için inşa edilen 5,4 m taban genişliğinde ve 2,6 m yüksekliğindeki tonoz, yıllardır her yağmurda taşarak sel baskınlarına sebep olmasının nedeni sular altında kalan dere yatağına planlı veya plansız inşa edilen yapılardı (12). Kağıthane Deresi’nin kalan kısmının uzunluğu 3.620 m olup Ayazağa-Kemerburgaz arasıdır. Alibeyköy Deresi’nin eksik olan kısmı 5.050 m olup Gaziosmanpaşa Validesuyu koludur. 3.1.2.Ayamama Deresi Ayamama Deresi Başakşehir toplu konut alanının kuzey bölgesinden doğmakta ve Ataköy civarından Marmara Deni- zine dökülmektedir. Ayamama Deresi İstanbul’un giriş kapı- larından birisi olan Atatürk Havalimanı’nın hemen yanında İstanbul metropolünün taşkın riski taşıyan derelerinden biridir. Toplam drenaj alanı,6676 hektar ve dere uzunluğu ise 21 km’dir Esenler, Bağcılar, Başakşehir, Bahçelievler, Küçükçek- mece ve Bakırköy ilçelerinden geçerek Marmara Denizi’ne dökülmektedir (8). 2009 yılında İstanbul’da Ayamama Deresi’nde yaşanan taşkında 24 vatandaşımızın kaybına neden olan afetin bu kadar etkili olmasında, İstanbul’daki plansız şehirleşme ve dere yataklarındaki yapılaşma ya dikkat çekmiştir (13). Ayamama Deresi taşkının önemli nedenlerinden biriside şekil 7a, şekil 7b ve şekil 7c’de görüldüğü gibi dere yatağının birçok noktada daraltılması ve buraların ticari alan olarak kullanılmasıdır. Şekil 6 Alibeyköy’de Sel Baskını (12) Şekil 7a. Daratılmış dere kesiti(12) Şekil 7b. Daratılmış dere kesiti(12) YORUM