Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 144. Sayı (Temmuz 2020)

suvecevre.com 50 Su ve Çevre Teknolojileri / Temmuz 2020 GÖRÜŞ Birtan Altan Lowara Türkiye Distribütörü İlpa A.Ş. Enerji Birimi Yöneticisi İKLİM KRİZİ VE POMPALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ B irkaç on yıldır çevre aktivisti hareketler, hükümetler, enerji verimliliği uzmanı mühendis- ler ve bilim insanları iklim krizini tar- tışıyor. İklim krizi ne yazık ki kentleri, üretimi, yaşam alanlarını etkisi altına aldığında konuşulmaya başlandı. Dünya Sağlık Örgütü, 2025-2050 yılları ara- sında yaşanacak yüzyılın ikinci çeyrek diliminde iklim krizinin sebep olacağı salgın hastalıklardan dolayı 250 bin insanın hayatını kaybedeceği öngörü- sünde bulunuyordu. Bu yazının kaleme alındığı an itibariyle iklim krizinin sebep olduğu viral bir salgın hastalık olan Covid-19’un ne yazık ki 3 ay gibi kısa bir sürede 1,6 milyon insanda görüldü- ğünü ve 90 bin insanın ölümüne sebep olduğunu görüyoruz. İklim Krizi Nedir? İklim krizini kolay anlaşılması için bir benzetmeyle anlatmaya çalışalım. Yazın otomobilinize bindiğinizde oto- mobilin içinin dışarıdan çok daha sıcak olduğunu hissedersiniz. Çünkü otomo- bile giren güneş ışınları camlardan kol- tuklara, direksiyona, konsola yayılmış, absorbe olmuş ve otomobilinizin ısısını yükseltmiştir. Otomobilinizin camları ise giren güneş ışınlarının dışarıya çıkmasını engellemiş ve otomobilinizin içinde sera etkisi yaratmıştır. Yazın o otomobile bin- mek ne büyük eziyettir! (*) İşte 4,5 mil- yar yaşındaki dünyamızın sera gazları etkisi ile yaşadığı şey tam olarak budur. Fosil yakıtların yanması ile açığa çıkan sera gazları (CO 2 , CH4, N 2 O, O 3 , florlu gazlar, su buharı) dünyanın çevresinde bir sera etkisi yaratıyor. Sera etkisi ile küresel ısınma artıyor ve bölgeler arası sıcaklık farkları oluşuyor. Bu da atmos- ferdeki havanın dolaşım hızını artırarak şiddetli rüzgârlar ve kasırgalar yaratı- yor. Yani hava akımları şiddetleniyor. Atmosferdeki ısı enerjisi, denizler, göller, okyanuslar vb. ile absorbe oluyor ve bu absorbsiyon buharlaşmayı artırarak şiddetli yağmurları yaratıyor. Yani iklim krizi sera gazları etkisiyle, sera gazları ise enerji verimliliği düşük endüstriyel tesisler ve onların lojistik ihtiyaçlarından oluşmaktadır. Covid-19 salgınının etkisi gündemde yokken, iklim krizinin dünya ekonomi- sine verdiği zarar 1,2 trilyon dolar olarak hesaplanıyordu. Son 150 yılda dünyanın ortalama sıcaklığı 1 derece artmış ve maliyeti büyük olmuştur. Bu sıcaklık 2 derece artarsa bu maliyetin 10 kat artacağı düşünülmektedir. İstatistiki çalışmalara baktığımızda sera gazları içinde en fazla orana sahip olanın CO 2 (%81) olduğu görülmektedir. CO 2 , %80 enerji sektöründe, %20 ise endüstriyel tesislerde oluşmaktadır. Enerji sektö- ründe üretilen enerjinin, önemli bölü- münün endüstriyel tesislerde harcan- dığı düşünüldüğünde enerji verimliliği çalışmalarının hem santrallerde hem de endüstriyel tesislerde ne derece önemli olduğu görülmektedir. (*) Benzetmeyi ilk duyduğumuz Enerji-Etüt Proje Yöneticisi Ayhan Sarıdikmen’e saygılar sunarız.