Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 151. Sayı (Şubat 2021)

46 Su ve Çevre Teknolojileri / Şubat 2021 suvecevre.com • Kazanda kullanılan kimyasalların yüksek basınçta kırıl- ması sebebi ile pH değerinin düşmesine sebebiyet verecek olan inorganik ve/veya organik asitlerin açığa çıkması. Örneğin oksijen tutucu olarak kullanılan Sodium sülfit/ bisülfit 40 bar üzerinde kırılmaya başlayarak Hidrojen sül- für(H₂S) ve kükürtdioksit (SO₂) ortaya çıkması. Na 2 SO 3 +H 2 O+ısı ----- 2NaOH+SO 2 4Na 2 SO 3 +2H 2 O +ısı ---- 3 Na 2 SO4+2NaOH +H 2 S • Prosesten kaynaklanan kaçaklar vasıtası ile pH değerinin düşmesine sebebiyet verecek olan inorganik ve/veya organik asitlerin açığa çıkması. Karbonik Asit-Düşük pH Korozyonunun Genel Etkileri Nelerdir? Buhar kazanı ve kondense sistemlerinde karbonik asit – düşük pH korozyonu meydana gelmesi sebebi ile aşağıdaki ana başlıklarda verilen problemler sırası ile meydana gelmeye başlayacaktır. - Öncelikle kondens dönüş sistemi ile buharın kullanıldığı tüm ekipmanlarda karbonik asit-düşük pH korozyonuna bağlı korozyon oluşumu ve sonucunda metal yüzeylerde et kalınlığının azalması şeklinde oluşan deformasyonların meydana gelmesi, - Korozyon ürünlerinin kazana taşınması ve kazanlarda metal oksit oluşum riskinin artması, - Kondens dönüş, kazan besi, kazan ve buhar sistemleri ile birlikte buharın kullanıldığı tüm ekipmanların korozyona bağlı deformasyona uğraması , - Kondens suyu ve buhar kayıpları, - Program dışı duruşlar ve üretim kayıpları, - Tamir ve bakım giderlerinin artışı, - Üretim, bakım ve genel işletme maliyetlerinin artışı, Karbonik Asit – düşük pH Korozyonunun Buhar ve Enerji Maliyetleri Üzerindeki Etkileri Spirax-Sarco tarafından yapılan ve aşağıda verilen çalış- madan da görülebileceği üzere buhar ve kondense siste- minde meydana gelen korozyon sebebi ile oluşacak olan kaçaklardan çok yüksek miktarda enerji kayıpları meydana gelmektedir. Aşağıda verilen örnekte belirtildiği gibi, 6 bar basınçta çalışan buhar sisteminde oluşan korozyon sonucu ortaya çıkan toplamdaki 7,5 mm’lik bir buhar kaçağı saatte 110 kg buhar kaybına sebebiyet vermekte olup bunun karşılığı olarak da yıllık (8400 saat/yıl çalışma süresi) 110 ton Kömür, 70000 Litre FuelOil veya 700 000 kWh doğalgaz kaybına ve 924 ton su kaybına yol açmaktadır. Karbonik Asit – Düşük pH Korozyonun Önlenmesi Karbonik asit-düşük pH korozyonunun önlenebilmesi için öncelikle ilave su olarak daha düşük alkalinite içeren (Dealkalize Su, Reverse Osmose Suyu, Demineralize Su) kullanılabilir, degazör vasıtası ile suyun içeriğinde bulunan çözünmüş karbondioksit (CO₂) termik olarak atılabilir ve/ veya buhar ve özellikle de kondens dönüş hatları düşük pH korozyonuna dayanıklı ( paslanmaz ) malzemeden yapılabilir . Bununla birlikte nötralize aminler, film yapıcı aminler, amin içermeyen film yapıcılar veya bu ürünlerin çeşitli karı- şımları kullanılarak düşük pH korozyonu önlenebilir. • İlave Su / Besi Suyu Arıtma Uygulamaları - Suyun yapısındaki alkalinitenin giderimi (Dealkalize/RO/Demin. sistemleri) - Suyun yapısındaki çözünmüş gazların giderimi (Degazör sistemleri) • Kimyasal Şartlandırma Uygulaması - Nötralize Aminlerin Kullanımı - Mono/Poli Film Yapıcı Aminler ve Amin İçermeyen Film Yapıcı Ürünler 1. Alkalinitenin Giderimi Buhar kazanlarında kullanılan ilave su içeriğindeki alkali- niteyi oluşturan bikarbonatlar (HCO3) ve karbonatlar (CO3) buhar kazanında yüksek ısı sonucunda kırılarak, hidroksit (OH) ve karbondioksit (CO₂) açığa çıkarmaktadır. Karbon- TEKNİK