Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 154. Sayı (Mayıs 2021)

58 Su ve Çevre Teknolojileri / Mayıs 2021 suvecevre.com 2019-2020 yılları karşılaştırıldığında ihracatımızda %1,28 azalma, ancak pandemiye rağmen ithalatta %15,57 artış görülmüştür. Vana - armatürde ise ihracat %6,4 azalmış, ithalat ise %1,3 artmıştır. 2020’de pompalarda, ihraca- tın İthalatı karşılama oranı %75,5’den %64,5’e, vanalarda ise %60,2’den %55,6’ya gerilemiştir. Pompa ve vana ihracatımız bu hacmin ancak üçte birin- den biraz fazlasını karşılamaktadır. 2021 yılında bir önceki yıla göre ihracatımızın %10’dan fazla artmasını hedeflemekte- yiz. 2020 yılında, pompa ve kompresör ihracatı 10.400 ton’dan 10.300 ton’a inerek %1,0 azalmış, ancak ortalama birim fiyat 7,5 USD/kg’dan 8,3 USD/ kg’a çıkmıştır. Vana ve Armatür ihra- catı 4.600 ton’dan 5.000 ton’a çıkarak %8,1 artmış, 43,4 milyon USD'dan 46,5 milyon USD'a yükselerek %6,9 artmış, ortalama birim fiyat 9.4 USD/kg’dan 9.3 USD/kg’a inmiştir. Ülkemiz pompa ve vanalarda 175 civarı ülkeye ihracat gerçekleştirmekte- dir. Pompalarda 2020 yılında en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz 5 ülke sıra- sıyla; Almanya, ABD, İngiltere, Macaris- tan ve Irak olurken vanalarda ilk 5 ülke sırasıyla; Almanya, Irak, Mısır, Rusya ve Azerbaycan oldu. Avrupa sektörlerimiz için birinci pazar olarak yerini korumak- tadır. ABD ile ilişkilerimizin normalleş- mesi ile bu pazarda artış bekliyoruz. Bununla birlikte Asya pazarında da artış beklemekteyiz, bizler için bir önemli hedef de Afrika ve Ortadoğu bölgesin- deki projelerden pay almaktır. 2020 yılının son çeyreğinde baş- layan üretim artışları ile 2021 yılından itibaren kademeli bir toparlanmanın başlaması beklenmektedir. Bir süredir kamu yatırımlarında genel daralma görülmektedir. Ancak, salgın ile birlikte tüm dünyada sağlık ve hijyen koşulla- rında talep edilen kriterlerin karşılan- ması için yeni yatırımlara ihtiyaç ola- caktır. Bu kademeli toparlanma sonrası, salgının tüm dünyada gösterdiği altyapı iyileştirmelerinin gerekliliği ile sektör de büyüme içinde olacaktır. Pompa ve vana sanayi yeni normal döneminde bu yatırımlardan pay alabilecektir. Türki- ye’de pompa ve vana sanayinde topar- lanma ve büyüme dönemi ile önünde önemli bir potansiyel bulunmaktadır. Bu potansiyel küresel tedarik zincirinde beklenen değişim ile Türkiye’nin daha çok pay alabilecek olmasıdır. Global pazardaki konumumuzu güçlendirmek için katma değeri yük- sek ürünlerin üretimine ağırlık verilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bununla birlikte üretimdeki çeşitliliğin de artmasının global pazarda daha fazla yer alma- mızda rol oynayacağına inanıyoruz. Bunların gerçekleştirilmesi için üreti- cilerimizin desteklenmesi gerekiyor, piyasa gözetiminin çok iyi bir şekilde yapılması, kayıt dışı istihdamın engel- lenmesi, düşük kaliteli ithal ürünlerin önünün kesilmesi, enerji maliyetlerinin düşürülmesi, ölçek ekonomisine geçil- mesi gibi çözümlerle üreticilerimizin özellikle Ar-Ge’ye daha fazla kaynak aktarmaya başlayacaklarına inanıyo- ruz. Ar-Ge faaliyetlerine son dönemde devletimiz tarafından daha fazla destek verilmeye başlandığını görüyoruz, özel- lik katma değeri yüksek ürünlerin üre- timi konusunda üreticilerin desteklen- diği Hamle programı gibi programlarla üreticilerimizin bu konuda daha fazla cesaretlendiğini gözlemliyoruz ve bu tür yatırım desteklerinin devam etmesi gerektiğine inanıyoruz. Diğer sorun- larımızın çözümü için de ilgili kurum ve kuruluşlarla sürekli irtibat halinde- yiz. Sektörde belirtilen en önemli üç temel sorun pandeminin uzaması ve aşı konusunda tüm dünyada yaşanan belirsizlikler sebebi ile yurtdışı seya- hatlerinde yaşanan kısıtlamalar, kur hareketlilikleri ve firmalarımızın kapa- site kullanım oranlarının düşük olma- sıdır. Bu sorunların yanı sıra sektörde çözülmesi gereken, ileri teknoloji ara mallarında ithalata bağımlılık, tüketici bilinç eksikliği, ömür boyu maliyet (ÖBM) bilincinin oturmaması ve fiyat endeksli tercih yapılması, Eximbank kredilerinden alınan payın yetersizliği, kredi faizlerinin yüksekliği, kamu alım- larında yerli malı avantajının tam olarak uygulanamaması gibi pek çok önemli sorunlarımız vardır. Yatırımlar sürüyor, ciddi miktarda teşvikler veriliyor ancak İthalatın önüne geçmeliyiz. Pandemiye rağmen ithalatta çok büyük bir artış var. Teşviklerin bir kısmının ithal ürünlere gittiğini öngörmekteyiz. Yerli imalatı olup, niteliği yüksek üretimin korunup ithalatın önüne geçilmesi gereklidir. Bu dönem, sektöre; üreticilere ve kullanıcılara dijital çalışma düzeninin yanı sıra daha yeşil dünyaya uygun ürünlerin ortaya konmasının önemini de hatırlatmıştır. Bu sebeple, Ar-Ge’ye, yeşil teknolojilere ve dijitalleşmeye yatı- rım yapmak dünya pazarında sektö- rün önünü açacaktır. Avrupa Birliği’nin almış olduğu “yeşil anlaşma” kararları çerçevesinde sektörel bilincin artırıl- ması çalışması öncelikli konumuz ola- caktır. Pompa ve vanalarımızın ulusla- rarası pazarda rekabet edebilmesi için uluslararası gereklere uyum ve standart değişikliklerinin yakından izlenmesi gerekmektedir. Özellikle, üretimde kullanılan enerji sistemleri (dekarboni- zasyon), ürünlerin çevresel etkilerinin değerlendirilmesi, ürünlerin ham mad- deden, üretime, nakliyesinden verimli kullanılmasına ve hurdaya ayrılmasına kadar geçen tüm süreçlerin değerlen- dirilerek geliştirilmesi önemli olacaktır. İlgili yönetmelik ve standartların kri- terlerine uymayan ürünler ve üreticiler rekabet etmekte zorlanacaklardır. POMSAD olarak, yeni dünya gerek- lerine bir an önce tam adapte olup, bu dönemin atlatılmasını ve 2021 yılının sektörümüz için verimli bir yıl olmasını dileriz. n KONUK YAZAR