Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 165. Sayı (Nisan 2022)

22 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Nisan / 2022 3. KIMYASAL KONSANTRASYONUNUN DOĞRULUĞU: 2 – 3 m³/saat debideki bir proses suyuna 10 gram/m³ kimyasal dozajı yapmak istendiğinde, 20 – 30 gram/saat dozaj debisi gerekir ve bu kadar düşük debide dozaj yapan pompa olmadığından, dozlanacak olan kimyasal örneğin %10 gibi seyreltilerek suya dozlanır, bu da 200 /300 gram/ saat debide dozaj demektir. Yüzde 10’luk kimyasal solüsyon doğru hazırlanmazsa eksik veya fazla dozaj yapılır, bu da proseste sorunlar yaratır. Dozajı yapılacak kimyasal seyreltilerek kullanılacaksa, bu işlem beraberinde seyreltmenin de hassas yapılmasını gerektirir. Ölçüsüz olarak yapılan seyreltmenin hata riski yüksektir, seyreltmeyi yapacak işçinin inisiyatifindedir. Bir su borusuna iki farklı kimyasal dozajı Kimyasal seyreltme maksatlı, kimyasal bidonuna hor- tum ile su eklenmesinde şöyle bir hata yapılabiliyor: Yüzde 10 kimyasal yüzde 90 su oranı ile solüsyon hazırlayan işletici, kimyasal bidonuna önce kimyasalı koyar, bidona hortum ile su doldurur; ancak bu sırada cep telefonu çalar ve konuşma sırasında bidon dolup taştığı için bidondaki kimyasal oranı yüzde on yerine YÜZDE BİR olur. Bu tür işletme hatalarına çok kez şahit olduk. 4. BIRDEN FAZLA KIMYASAL DOZLANIYORSA, KIMYASALLARIN BIRBIRI ILE REAKSIYONA GIRME RISKI: Her işletmede kimyayı çok iyi bilen bir uzmanın görev yaptığını düşünemeyiz. Bir suya iki ayrı kimyasal iki ayrı dozaj pompası ile verilirken, bir dozaj pompasının bozul- ması durumunda işletmeci iki farklı kimyasalı aynı tanka doldurup tek dozaj pompası ile suya vermeyi deneyebilir. Bu deney bazen çok korkunç sonuçlar doğurabilir, çünkü bazı kimyasallar aynı kaba konduğunda yüksek ısı üretebilir ve çevresine sıcak ve korozif sıvılar sıçratabilir; veya bir kimyasal diğerinin etkisini yok edebilir. 5. KIMYASALIN SUYA İYICE KARIŞIMI: Suya dozajı yapılan bir kimyasalın suya iyice karış- ması istenir. Oysa, suya kimyasal dozajı yapılan nokta suyun kullanım yerine çok yakınsa, kimyasal suyun ancak bir bölümüne karışmış olur; fakat dozajı yeterli yaptığını düşünen işletmeci proseste neden istediği sonucu elde ede- mediğini anlayamaz ve kimyasal kalitesinden şikayetçi olur. Suya dozlanan kimyasalın suya çok iyi dağılması ve karışması için kimyasal dozlama noktası ile suyun prosese girme yeri arasında istenen karışmayı sağlayabilecek çok sayıda boru dirseği olmalı, bu yoksa, boru üzerine Resim 3’de görünen “Statik Karıştırıcı” monte edilmelidir. Ters ozmoz sistemlerinde bulunan kartuş filtreler ve yüksek basınç pompası da karıştırıcı görevi yapar. Ters ozmoz membranlarında oluşacak kristalleri önlemek mak- sadı ile suya dozlanan “Antiskalant” kimyasalı ters ozmoz ön filtresi ve pompası vasıtası ile suya iyi karıştığını kabul edebiliriz. Sulandırılarak Dozajı Yapılan Kimyasallar Statik karıştırıcı SU DÜNYASI