Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 167. Sayı (Haziran 2022)

8 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Haziran / 2022 HABERLER ASKİ , Barajlarda Alglere Karşı Ses Dalgaları ile Mücadele Ediyor A SKİ Genel Müdürlüğü, Baş- kent’e içme suyu sağlayan baraj- larda kuraklık nedeniyle artan alg- lere (siyanobakteri, su yosunu) karşı yeni bir mücadele yöntemi uygulu- yor. ASKİ Genel Müdürü Erdoğan Öztürk, Kurtboğazı Barajı’nda baş- latılan pilot uygulama ile ses cihazıyla ses dalgaları oluşturarak alglerin artı- şını önlediklerini açıkladı. Türkiye’de ilk defa yenilenebilir enerji kullanıla- rak kurulan çevre dostu “Ultra Ses Sistemi”nin Ankara’nın diğer baraj- larında da uygulanması planlanıyor. Tüm dünyada küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliği Ankara’da da etkisini gösteriyor. Türkiye’de bir ilke daha imza atan ASKİ Genel Müdürlüğü, Ankara barajlarında yaşanan kuraklık nede- niyle artan, koku ve tadı bozarak suyun kalitesini tehdit eden, bazı türleri toksik etkiye sahip algler ile “Ultra Ses Sistemi” kullanarak müca- dele etmeye başladı. Kurtboğazı Bara- jı’nda başlatılan pilot uygulama ile ses cihazı kullanılarak istenilen frekansta ses dalgaları oluşturan ASKİ Genel Müdürlüğü, bu yöntem sayesinde insan ve çevre sağlığına zarar veren mavi-yeşil alglerin artışını engellemeyi başardı. Çevre Dostu Ses Sistemi ile Alglerle Mücadele Etkili Sonuç Veriyor Başkentlilere kaliteli ve temiz içme suyu sağlamak için barajlarda düzenli olarak algisit uygulaması gerçekleşti- ren ASKİ Genel Müdürlüğü şimdi de rekreasyon alanı olarak da kullanılan Kurtboğazı Barajı’nda “Ultra Ses Sistemi”ni devreye sokarak alglerin oluşumunu önlemek amacıyla hare- kete geçti. Türkiye’de ilk kez yenilene- bilir enerji kullanılarak dizayn edilen çevre dostu sistem; su içinde bulunan balık, yumuşakçalar ve kabuklu can- lılara zarar vermeden 0,3-200 khz aralığında ses dalgaları göndererek barajdaki alg kontrolünü sağlıyor. 2 monokristal güneş panelinin 12 volt enerji ürettiği sistem bu sayede kıyı- dan bağımsız hareket ederken, her bir platform üzerinde 1 akü, 1 inverter, 1 solar şarj regülatörü ve 2 ultrasonic ses cihazı kontrol paneli yer alıyor. Farklı yönlere ses dalgası gönderebile- cek şekilde monte edilen sistem ayrıca 360 derece koruma sağlayarak, 300 metre çapındaki alanı kontrol altında tutabiliyor. ALG Patlaması Balık Ölümlerine de Yol Açıyor Su Arıtma Dairesi Başkanı Nuri Kali ile Kurtboğazı Barajı’nda kuru- lan sistemi yerinde inceleyen ASKİ Genel Müdürü Erdoğan Öztürk, yeni yöntem ile alglerin stres altında tutu- larak büyümelerinin önlendiğini açık- ladı. Su kalitesini artırarak temiz ve sağlıklı suyu Başkentlilere ulaştırdıkla- rını belirten Öztürk, yapılan çalışma- larla ilgili şu bilgileri verdi: “Ankara genelinde baraj yüzeylerinde oluşan ve halk dilinde su yosunu denilen alg- lerin çoğalmasını önlemek amacıyla bir takım çalışmalar yapıyoruz. Çünkü su yosunları çoğaldığı zaman su için- deki canlıların yaşamını ciddi şekilde etkiliyor. Hatta yaşamın yok olmasına sebep oluyor. Ayrıca içme suyu arıtma tesislerimize giden sularda koku ve tat sorunlarına yol açan siyanobak- teri kaynaklı olumsuzlukları meydana getiriyor. Tabii arıtma tesislerimizde kullandığımız kimyasallarla bunla- rın önüne geçiyoruz ama bu baraj yüzeylerinde yaptığımız uygulama- lar ile en azından daha az kimyasal tüketimi sağlıyoruz. Böylece halkı- mıza nispeten daha temiz ve sağlıklı su iletiyoruz. Buradaki çalışmanın ana prensibi baraj yüzeyinde bulunan ve güneş enerjisiyle işleyişini sürdüren sistemlerin yaydığı ses dalgalarının su yosunlarını tedirgin etmesi üzerine kurulu. Ses dalgaları alg üremeleri ile ilgili ciddi bir engel teşkil ediyor. Sucul ortamda yaşayan canlılar beslenmek için alglere ihtiyaç duyuyor ancak alg patlaması balık ölümlerine de neden oluyor. Sudaki oksijeni tüketen, suyu kirleten algler aşırı çoğalmaları duru- munda insan sağlığını da tehdit edi- yor.”