Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 174. Sayı (Ocak 2023)

53 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Ocak / 2023 MAKALE laşma karşısındaki diğer kısıt ise membranlardaki tıkanma problemleri olup bunun sonucunda tıkanma kontrolü için membranların yüzeylerinin hava ile sıyrılması için yüksek enerji gerekmektedir. Konvansiyonel MBR’ın mahsurlarına alternatif olarak membran biyofilm biorektörler (MBfR) geliştirilmiştir (Leiknes ve Ødegaard, 2007). MBfR reaktörü iki bölüm- den oluşmaktadır. İlk bölümde hareketli biyofilm büyüme ortamı bulunurken, diğer bölümde membran modülleri bulunmaktadır. İçeride biriken çamur ilk bölüme geri çev- rilmekte ya da pompa ile sistemden uzaklaştırılmaktadır. Bu proses atıksu ile işletildiğinde konvansiyonel MBR’ye kıyasla daha düşük AKM’ye sahip olduğundan dolayı daha yüksek akılara imkan sağlamaktadır. Daha düşük AKM membranlarda tıkanmayı azaltmakta ve membran bağlantı noktalarında daha az çamur birikmesine imkan vermektedir (Jabornig ve Favero, 2013). Gri su arıtımında kullanılan küçük, yerinde arıtma MBR tesislerinin ilk yatı- rım ve işletme maliyetlerini düşürmek amacıyla, Jabornig ve Favero (2013) tarafından yapılan çalışmada hareketli yatak biyofilm reaktör ile membran filtrasyonunu bir tank içerisine yerleştirilmiştir (Şekil11). Birleştirilen bu proses hareketli yatak biyofilm membran biyoreaktör (MBBMR) olarak adlandırılmıştır ve Tablo 8’de tasarım detayları belirtilmiştir. 10 aylık çalışma sonucunda kombine proses arıtma çıkış suyu uluslararası standartları sağlamış ve enerji ihtiyacı 1,3 kWh/m 3 seviyelerine düşürülebilmiştir. n Şekil 11. Hareketli yatak biyofilm membran reaktör pilot tesisine ait akım şeması (Jabornig ve Favero, 2013) Tablo 8. MBBMR pilot tesisine ait işletme parametreleri (Jabornig ve Favero, 2013) 110 350 24 0,004 9,4 30 1/10, 5/10 100-500 6 0,2 6-15 1-4 15-30 1/10,5/10 Biyoreaktör tank düşük seviyesi (lt) Biyoreaktör tank yüksek seviyesi (lt) Hidrolik bekletme süresi (st) Biyofilm yükleme hızı (kg BOİ5/m 3 .gün) Biyofilm alanı (m 2 ) Biyokütle taşıyıcıları hacmi (lt) Havalandırma açık/kapalı (dk/dk) Biyoreaktördeki askıda katılar (mg AKM/lt) Membran alanı (m 2 ) Gözenek çapı (µm) Süzüntü çevrim süresi (dk) Süzüntü emiş (st/gün) Geri-yıkama süresi (sn) Hava sıyırma açık/kapalı (dk/dk)