Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 176. Sayı (Mart 2023)

22 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Mart / 2023 Akgün, yasal olarak sürekli atık su izleme sistemi bulundurma zorunluluğu olmayan tesislerde ise atık su debileriyle orantılı olarak belirli periyotlarla dene- tim ekipleri ve yetkilendirilmiş çevre laboratuvarları marifetiyle düzenli olarak analizler yaptık- larını anlattı. Denetimlerde, tesis ve faaliyetlerin çevre mevzua- tındaki usul ve esaslara uyup uymadıklarına, çevre izni verildiği koşullarda çalışıp çalışmadıklarına ilişkin ölçümler, analizler yaptık- larına, bir aykırılık durumunda çevre kanununda öngörülen idari yaptırımları uyguladıklarına dikkati çeken Akgün, “Türkiye genelinde atık su deşarjı konusunda geçici faaliyet belgesi ya da çevre izin belgesi verilen 4300 civarında tesisimiz var. Bakanlığımızca havzaların durumları dikkate alınarak deşarj standartlarına kısıtlamalar getirilmektedir. Örneğin Ergene ve Marmara Denizi hidrolojik havzasında daha kısıtlayıcı standartla- rın getirildiği genelgeler yayımlanmış- tır.” açıklamasında bulundu. “Bir sanayi tesisinin, bir organize sanayi bölgesinin, belediyenin kısacası bir atık su kaynağının atık sularını alıcı ortama deşarj edebilmesi için Çevre Kanunu’nda belirtilen stan- dartları sağlayacak bir atık su arıtma tesisini kurması gerekiyor. Atık su arıtma tesisi henüz planlama aşama- sındayken arıtma tesislerine ilişkin projeler Bakanlığımıza sunuluyor ve tasarım esaslarının uygun görülmesi halinde projeler onaylanıyor. Arıtma tesisinin inşaatı tamamlandıktan sonra bunlara bir yıl süreyle geçerli olan geçici faaliyet belgesi veriliyor.” Atık su arıtmaya enerji teşviki Arıtma tesislerinin işletme giderleri arasında en büyük maliyet- lerden birini elektrik kullanımının oluşturduğunu ifade eden Akgün, bu tesislerin düzenli çalışmasını sağlamak için enerji giderlerinin yüzde 50’lik bölümünün tesislere geri ödendiğini kaydetti. Bu kapsamda 2011’den bu yana söz konusu tesislere 1 milyar liranın üzerinde enerji teşviki öden- diğinin altını çizen Akgün, “Arıtılmış atık suların yeniden kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla Haziran 2022’de bir revizyon gerçekleştirildi. Artık mevcutta yüzde 50’ye kadar uygulanan enerji teşvikinin, atık suları geri dönüştürerek yeniden kullanan tesisler için, geri dönüşüm oranına bağlı olarak yüzde 100’e kadar çıkarılmasını sağlayacak bir düzenleme yapıldı.” dedi. Para ve hapis cezaları Kanuna aykırı atık su deşarjının tespiti durumunda 2023’te uygula- nacak ceza miktarının 293 bin, atık su arıtma tesislerini kurmayanlar veya kurup çalıştırmayanlar için uygulanacak ceza miktarının ise 733 bin lira olduğu bilgisini paylaşan Akgün şunları kaydetti: “Marmara hidrolojik havzasında ve burada yer alan İstanbul, Kocaeli ve Bursa illerinin tamamında atık su arıtma tesisi kurmamaya ilişkin cezalar iki katı olarak uygulanıyor. Tespitleri- mizde idari para cezasının yanında cumhuriyet savcılıklarına suç duyuru- sunda bulunuyor ve adli soruşturma başlatılmasını sağlıyoruz. Burada da dava açılması halinde çevreyi kasten kirletmekle ilgili hapis cezası ve tak- sirle kirletmekle ilgili ise para cezası öngörülüyor.” n GÜNCEL