Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 176. Sayı (Mart 2023)

41 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Mart / 2023 MAKALE büyük bir afiniteye sahiptir ve flok yapımında çok önem- lidir. Aynı zamanda membran sistemlerinde doğal olarak oluşan en inatçı organik maddelerden biridir. Viskoz Çamur Kabarmasının Nedenleri EPS içeriği mevcut biyokütlenin % 20’sini aştığında sorunlar ortaya çıkmaya başlar. Viskoz çamur kabarması, aşırı miktarda EPS üreten biyokütleden kaynaklanır. Viskoz kabarmanın bir nedeni, kolayca parçalanabilen substratların varlığında TB-EPS gelişimi ile ilişkilidir. TB-EPS, floklaşma özellikleri açısından incelenen ilk mikroorganizmalardan biri olan ve atık sudaki en tanınmış EPS üreticilerinden biri olan Zoogloea ile yaygın olarak bulunur. Zoogloea, bazı bira fabrikalarında tipik olarak yüksek kimyasal polimer ilavesi ile birlikte, fazla miktarda çamur atımına yol açmıştır. Zoogloea’yı deneyimleyen tesisler, çoğunlukla düzenli olarak veya yüksek organik yüklemeler sırasında (mevsimsel işlemler) Zooglea’yı bas- kın olarak biyokütle içinde görmektedirler. Viskoz çamur kabarmasının bir başka nedeni ise kap- süllenme olarak adlandırılır. Besin (Nütrient) açlığı çeken veya stresli koşullar altında, birçok bakteri BOİ’yi kısmen metabolize edecek ve hücre yapısının etrafında bir kar- bonhidrat matrisi olarak depolayacaktır. Sıcaklık, toksinler ve F/M dalgalanmaları da aşırı EPS oluşumuna neden olabilir. Aşırı EPS, suyu hapsedebilir ve atıksuda kolayca askıda kalan jelimsi bir flok yapısı oluşturabilir. Askıda kalan flok, polimer ihtiyacındaki artış, atık çamurdaki su içeriğinin yükselmesi ve yasal deşarj limitlerin sağlanması ile ilgili sorunlara neden olur. Viskoz çamur kabarması ayrıca besin (nütrient) eksikliğinden, yüksek yağ-gres konsantrasyonlarından, toksik bileşikler veya alkoller veya şekerler gibi yüksek düzeyde çözünür organik maddelerden de kaynaklanabilir. Viskoz Çamur Kabarma Testi ve EPS Üretiminin Kontrol Edilmesi EPS konsantrasyonunu belirlemenin birkaç yolu vardır. Söz konusu boyama tekniği ile flok içindeki bakte- rilerin hücre dışına salgıladıkları yüksek miktardaki poli- merik maddeler (EPS) tespit edilir. Bu yöntemde asidik boya kullanılarak zeminin boyanması amaçlanır. Boyama prosedüründe, lam üzerine 1 damla mürekkep ve 1 damla atıksu numunesi (aktif çamur) damlatılarak bir kürdan Şekil 3. Wenqiang Zhao’dan uyarlanmıştır, 2023 Şekil 5. Gevşek bağlı EPS (LB) Şekil 4. Zoogloea sp. içinde sıkıca bağlanmış EPS (TB) Şekil 6. Hint mürekkebi LB-EPS katmanına nüfuz edemez