Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 179. Sayı (Haziran 2023)

36 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Haziran / 2023 alttaki nemli kısım üste, üstü kurumuş kısım alta alınırak alınan çamurun tamamının karıştırılması sağlanmaktadır. Çamur içerisindeki su güneş enerjisinin etkisi altında buhar- laşır ve sera tavanına 10 metre aralıklarla yerleştirilen sirkü- lasyon fanları yardımıyla çamur yüzeyinde buharlaşmadan kaynaklanan nem tabakası buradan uzaklaşarak seraya yayılır. Sera giriş ve çıkışlarında egzost fanları yardımı ile kısmen doymuş hava sistemden uzaklaştırılır ve seraların yanlarından tekrar sisteme temiz hava sağlanır. İstenilen kuruluğa ulaşan çamur, yükleyici yardımıyla sistemden uzaklaştırılır. Sistem, uzaktan iletişim yoluyla sürekli kontrol edilmektedir. Solar çamur kurutma tesisi sonunda çıkan % 90-95 kuruluk oranındaki çamurun analizleri, gerekli resmi işlem- leri yapılarak ve ilgili makamlardan izinleri alınarak, belge dahilinde belirtilen ve izin verilen bitkilerin toprakta kulla- nımında uygulanmaktadır. Bu sayede, enerji verimliliği ve sıfır atık projesi gerçekleştirilmiş sürdürülebilir bir bertaraf örneği ortaya çıkmaktadır. Şanlıurfa Belediyesi bu konuda, Türkiye’de ve dünyada ciddi bir sorun olan arıtma çamurunun nihai bertarafı konu- sunda ülkemizde önderliği üstlenmektedir. Sertifikasyonları alınan atık sudan elektrik ve gübre üretimi konularında Tür- kiye’de sayılı şehirlerden biri olan Şanlıurfa, Büyükşehir Bele- diyesi’nin girişimleri neticesinde tam kapasiteli ve modern cihazlarla donatılan tesislerde bir yandan biyogazdan enerji üretimi yaparken diğer yandan bakterilerinden arındırdığı arıtma çamurlarını tarımda gübre olarak kullanarak çevreci ekonomiye doğrudan katkı sağlamaktadır. n KONUK YAZAR