Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 182. Sayı (Eylül 2023)

28 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Eylül / 2023 Alternatif Su ve Gıda Üretimi Çözüm Olur mu ? Su ve Gıda gibi insanlık için yaşamsal temel ihtiyaçların alternatiflerine doğru yola çıkmadan önce her iki ihtiyacımız için tüketim alışkanlıklarımızı gözden geçirmemizde fayda var. Hızla gelişen teknoloji, bu her iki ihtiyacımızın teo- rik olarak deniz suyu arıtma tesislerinden ve gıda üretim laboratuvarlarından karşılayabilecek duruma gelmiş gibi görünüyor. Ancak yaşamsal ve sürekli olan su ve gıda ihtiyaç- larımızdaki talep artışının teknoloji destekli yapay üretimler ile elde edilmesi sürecine kendimizi kaptırmadan önce tekrar düşünmeliyiz. Bu çözümlere halen özellikle su kıtlığı yaşanan bölgelerde zorunlu olarak başvuruluyor. Ancak tüketim çıl- gınlığına hızlı üretim sağlayacak diye bu çözümlerin yaygın- laştığı bir dünyada doğal bir çevre ve yaşamdan söz etmemiz zor olacaktır. Bunun için mevcut doğal kaynaklarımızı daha bilinçli kullanıp daha yaşanabilir ve sürdürülebilir bir dünya oluşturmak durumundayız. Birleşmiş Milletler 2000’li yılların başından bu yana, yoksulluğun azaltılması, iklim değişikliğine uyum ve kalkın- manın sürdürülebilir olması gibi birçok hedefi önüne koymuş durumda. Bunun için 2015 yılında BM üyesi tüm ülkelerce kabul edilen 17 küresel kalkınma hedefi belirlendi. 2030 yılında kadar gerçekleştirilmesi kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin aşırı yoksulluğu sona erdirmek, eşitsizlik ve adaletsizlik ile mücadele, ve iklim değişikliğini önleme ve uyum gibi üç temel amacı var. Bu amaçlara bakıldığında BM’nin Sürdürülebilir Kal- kınma Hedeflerinin uygulanmasında suyun çok önemli bir role sahip olduğu görülmektedir. 6. Sürdürülebilir kalkınma hedefi olarak kabul edilen temiz su hedefi, sadece diğer 17 hedefin bir parçası değil bu hedeflerin gerçekleştirilebilmesi için bir önkoşul olarak ortaya çıkmaktadır. Bu hedef içinde, içme suyu temini ve sanitasyonun yanı sıra çevresel sürdü- rülebilirlik için de temel hedefler bulunmaktadır. Ülkelerin sürdürülebilir kalkınmasında bu kadar büyük bir öneme sahip olan suyun alternatif kaynaklardan sürekli bir şekilde üretilip bu hedeflere ulaşılabilmesi zordur. Fizik- sel su kıtlığı içinde olan ülkelerin deniz suyu arıtımı, fosil su çekimi gibi alternatif kaynaklara başvurmaktan başka bir çözümleri yoktur. Bunun için bu ülkelerin kalkınma ve gelişme planları farklı olmakta ve uygulaması da birçok güçlük taşımaktadır. Su fakiri ancak petrol zengini ülkeler de son dönemde petrodolar ekonomisinin risklerini fark etmiş ve bazı sanayileşme adımları atmaya başlamıştır. Bu da suya daha fazla ihtiyaç duyacaklarını ortaya koymuştur. Sonuç ola- rak su, her ülkenin sürdürülebilir kalkınması ve gelişmesinde çok önemli bir kaynak olarak öne çıkmaktadır. Bu kalkınma ve gelişmeyi alternatif kaynaklarla sağlamaya çalışanlar İsrail gibi teknolojik bir ülke Arap ülkeleri gibi petrol zengini ülkeler olsalar bile yine de önemli kısıtlar yaşamaktadırlar. Bu nedenle de kendilerine başka coğrafyalarda su ve gıda güvenliği alanları yaratmaya çalışmaktadırlar. Sorumlu Tüketimi ve Yenilikçi Yönetimi Başarabilir miyiz ? Dünya kaynaklarını tüketme hızımız, doğanın onları yeniden üretip bize sunma hızını geçeli epey oldu. Bugün dünya üretebildiğinin 1.6 katını tüketiyor 1900 yılına göre bugün, kişi başına enerji tüketimi 3 katına, ham madde kul- lanımı 2 katına, dünya nüfusu ise 5 katına çıktı. Bu tüketim anlayışı aynen devam edecek olursa su yönetimi de bundan olumsuz olarak etkilenecektir. Günümüzde su, enerji, gıda üretimi ve çevre güvenliği arasındaki ilişki geçmişten çok daha yoğun hale gelmiştir. Bu durumda bu alanlardan her- hangi birindeki talep artışı su yönetimini doğrudan etkile- yecek sonuçlar doğuracaktır. Bu da değişen koşullara hızla adapte olma ve hızlı karar alma-uygulama yeteneğine sahip esnek bir su yönetimi anlayışını gerekli kılacaktır. Ayrıca 21. Yüzyılın su yönetimi, iklim değişikliğinden kaynaklanacak olan birçok belirsizliği aşabilmek için uyarlanabilir, çok fonksiyonlu ve yerel ağırlıklı olarak şekillenmektedir. Suyun Sürdürülebilir Kullanımı ve Yönetimi için düşünce değişikliği gerekli Teknolojinin gelişme hızını arkamıza alarak su konusu- nun da teknolojik bir çözüme ulaşacağı düşüncesine kendi- KONUK YAZAR