Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 183. Sayı (Ekim 2023)

30 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Ekim / 2023 SU DÜNYASI ron seviyesine kadar ön filtrasyonunun yapılması uygun olur. Ham su deposunda katıların birikimi sonucunda, birikimler bakteri üretim merkezi haline dönüşür. Bunu önlemek için ham su depolarının periyodik temizlenmesi önerilir. Suyun kullanılacağı prosese göre veya, suyun kalitesinin yükseltilmesi için yapılacak işleme göre ikinci ve üçüncü kademe filtrasyon gerekebilir. Örneğin, bir gıda işletmesi ters ozmoz ile üretilecek düşük mineralli su kullanmayı planlıyorsa, ters ozmoz membranlarının sudaki katılardan korunması maksadı ile su önce kum filtresi veya dolgu filtre veya Ultra Filtre ile filtrelenir; Ultra Filtre kullanılmıyorsa ters ozmoz öncesi su muhakkak BİR mikronluk kartuş filtre ile süzülür. Ters ozmoz membranlarını en iyi koruyan filtre “UF - Ultra Filtre”dir, çünkü UF katıları 0,02 mikron seviyesine kadar filtrelediği için sudaki bakterileri de geçirmez. Suyun içindeki bazı minerallerin sudan çıkarılması: Bazı bölgelerde kuyu sularının ve kaynak sularının kali- tesi çok yüksek olduğu için, bu kaliteli tabii suların mineral miktarı gıda prosesine uygun olabiliyor. Bu sular yalnızca dezenfeksiyon ve kaliteli filtrasyon sonunda doğrudan gıda prosesinde kullanılabiliyor. Ters ozmoz sistemi ülkemize gelmeden önce, ham suyun sertliğinin giderilmesi yöntemi çok yaygındı. “Su Yumuşa- tıcı” olarak adlandırılan bu su şartlandırma tekniği aslında “iyon değiştirici” olup, suyun içindeki Kalsiyum ve Magnez- yum’u sudan alırken suya Sodyum – Na iyonu verir. Oysa, İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği’ne göre sudaki Sodyum - Na sınırı 200 mg/Litredir. İşletmeye gelen ham suda zaten tabii olarak 100 mg/Litre kadar Sodyum varsa ve suyun sertliği 40 Fr üzerindeyse, bu su yumuşatı- cıdan geçtikten sonra çoğu zaman Sodyum miktarının 200 mg/Litre üzerinde olması sebebi ile “Yönetmeliğe” uygun olmaz. Bu sebeple “Su Yumuşatıcı” gıda prosesine uygun su üretmeyebilir. Ters Ozmoz sistemi ise, sudaki mineralleri %90 - %95 oranında sudan alır ve suyu saflaştırır. Bu sebeple ters ozmoz tekniği gıda prosesine çok uygun su üretir. Yazımızın başındaki cümle ile yazımıza son vermeyi uygun gördük: “Herhangi bir gıdada en önemli içerik mad- desi sudur.” n Resim 5. Ultra Filtrasyon Sistemi 40 m 3 /Saat Resim 6. Su Yumuşatıcı 40 m 3 /Saat Resim 7. Gıda İşletmesi için 20 m3/Saat Proses Suyu Üreten Ters Ozmoz Cihazı Kaynaklar Ref 1. Prof. Dr. Mehmet Pala’nın Haziran 2021’de yayınlanmış olduğu “Üniversiteyi Gıda Sanayi ile Buluşturan Akademisyen Mehmet Pala” isimli kitabı. Ref 2. İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik - Resmi Gazete Tarihi: 17.02.2005 Resmi Sayısı: 25730