Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 183. Sayı (Ekim 2023)

48 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Ekim / 2023 SÖYLEŞİ değil gri suların geri kazanılması ile sifon suyu olarak kullanılması yönünde projeleri destekliyor ve bu doğrultuda uğraş veriyoruz. Su geri kazanımının önemi nedir, firmamız bu konuda nasıl katkı sağlıyor? Türkiye bu alanda nasıl bir potansiyele sahip? Yukarıda da bahsetmiş olduğum üzere bizim önceliğimiz kaynağında geri kazanımdır dolayısıyla üretim pro- seslerinden diğer su hatlarına karışım / kirlenme olmadan önce “kaynağında geri kazanım projeleri yapılmasına öncelik vermekteyiz. Bir başka değişle suyu önce üretim proses atık suyu ile kirletip akabinde bunları kimyasallar ve elektrik tüketerek geri kazanmak yerine ürerim kaynağında suyu, kimyasalı, vb. hususları ayrı ayrı geri kazanmak çok daha fizibıldır. Bu projelerin geri dönüş süreleri o kadar kısadır ki bunlardan bazıları 6 ay - 1 yıl arasında kendi- sini geri ödeyebilmektedir. Dolayısıyla bizim ilk önceliğimiz kaynağında geri kazanımdır. Endüstrilerde kirlenen suların en son adımda geri kazanmaya çalışılması tabiri caizse “kötünün iyisi- dir”. Ancak sorunuzu endüstriler harici atık suların geri kazanılması olarak algı- layacak olursak her binanın gri suları- nın ayrı ayrı toplanıp DBD teknoloji- siyle arıtılıp / geri kazanılıp sifon suyu olarak geri kullanılması hususunda çok büyük potansiyel görmekteyiz. Bu yak- laşık olarak kişi başı su tüketimi %30 oranında azaltabilecek bir husustur. Bu bahsettiğimiz “geri kazanılmış gri suyun sifon suyu olarak kullanılması” hususunu bina yapım yönetmeliğine eklenmesi elzemdir. Atık su arıtma projelerinin işletme maliyetleri ve geri dönüş süreleri hakkında bilgi verebilir misiniz? Evsel atık su sistemleri için belirli bir geri dönüş süresi vermek doğru bul- muyorum. İşletme maliyetleri ile ilgili olan sorunuza gelecek olursak tesislerin birçoğunun gereksiz yere yüksek enerji tüketimli tesisler olarak tasarlandığını görmekteyiz. Mesela bir biyolojik reaktör dizaynı yapılırken birkaç mühendislik doku- nuşu ile blower kapasitesini düşür- mek mümkündür. Şöyle ki; fiyatları blowera mukayesen çok daha düşük olan difüzörleri daha fazla sayıda temin edip (birim difüzör başına düşen hava debisini düşürerek) sistemi daha verimli noktada çalıştırabilirsiniz. Difüzörle- rin sayısının bir miktar fazla olması projeye çok büyük bir maliyet etkisi yaratmaz ancak bu husus blower kapa- sitesini önemli miktarda düşürür. Bir başka husus ise fosfor giderimi için sisteme anaerobik bir biyoreaktör ilave