Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 184. Sayı (Kasım 2023)

42 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Kasım / 2023 nehir akışları nedeniyle 2022'de hidro- elektrik üretiminde önemli bir düşüşe neden oldu. 2022 yılında Paraguay'da birkaç kez su kesintisi yaşandı. Çin'deki Yangtze Nehri Havzasın- daki şiddetli kuraklık, nehir akıntısının, rezervuarlara akışın ve toprak nemi- nin ortalamanın çok altında olmasına neden oldu. Uzun süren kuraklık, Afrika Boy- nuzu'nda büyük bir insani krize yol açtı. Buna karşılık, Nijer Havzası ve Güney Afrika'nın büyük bir kısmında, 2022'deki büyük sel olaylarıyla bağlan- tılı olarak ortalamanın üzerinde nehir akıntısı kaydedildi. Pakistan'daki İndus Nehri Havza- sını büyük bir sel vurdu, en az 1.700 kişi öldü, 33 milyon kişi etkilendi ve tahminen 30 milyar ABD dolarından fazla ekonomik kayba neden oldu. Yılın başlarında yaşanan sıcak hava dalgası, buzullardan gelen erime suyunu artırdı, nehir seviyelerini yükseltti ve bu seviye- ler daha sonra temmuz ve ağustos ayla- rındaki ortalamanın iki katından fazla olan şiddetli muson yağışlarıyla şişti. WMO Yanıtı Raporda erişilebilir doğrulanmış hidrolojik verilerin eksikliği vurgula- nıyor. Özellikle Afrika, Orta Doğu ve Asya'da çok az gözlemsel veri bulun- maktadır. WMO Birleşik Veri Politi- kası uyarınca izleme ve veri paylaşımına yönelik yatırımlara acil ihtiyaç bulun- maktadır. Şu anda geliştirilmekte olan WMO Hidrolojik Durum ve Görü- nüm Sistemi (HydroSOS) bu zorluğun üstesinden gelmeyi amaçlamaktadır. Raporun kapsamı Su Kaynaklarının Küresel Durumu Raporu'nun 2022 baskısı birçok önemli gelişmeyi beraberinde getirdi. Hidrolo- jik döngünün ek bileşenleriyle birlikte yeni bölümleri içermektedir: yeraltı suyu, toprak nemi, buharlaşma, ter- leme, kar ve buz ve rezervuar girişleri. Bu ek bileşenlere ilişkin veriler, gözlem, uydu tabanlı uzaktan algılama verileri ve sayısal modelleme simülasyonların- dan elde edilen çıktıların entegrasyonu yoluyla elde edildi. 500'den fazla istasyondan alınan gözlemlenen deşarj veri sayısında bir önceki yıla göre önemli bir artış yaşandı. Kalite kontrolün ardından bu sayı, önceki raporda kullanılan 38 istasyona kıyasla 273 istasyona düşü- rüldü. Ancak veri paylaşımı yalnızca 14 ülkeyle sınırlıydı; Afrika, Orta Doğu ve Asya gibi bölgeler mevcut gözlemsel veriler açısından oldukça yetersiz temsil ediliyordu. Küresel analizin mekansal çözünürlüğü iyileştirildi ve küresel ola- rak toplam 986 nehir havzasına ulaştı. Ortaklar Küresel Su Kaynaklarının Durumu raporu, Ulusal Meteoroloji ve Hidrolo- jik Hizmetler, Küresel Veri Merkezleri, küresel hidrolojik modelleme topluluğu üyeleri ve NASA ve Alman Yer Bilimleri Araştırma Merkezi (GFZ) gibi destek- leyici kuruluşlar da dahil olmak üzere geniş bir hidrolojik uzman ağından gelen girdileri içerir. n 2022 yılında dünya genelinde seçilmiş önemli yüksek etkili hidrolojik olayları gösteren şekil; daireler sel (mavi) ve kuraklık (kırmızı) olaylarını gösterir. ÇEVİRİ