Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 185. Sayı (Aralık 2023)

46 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Aralık / 2023 de bir istisna değildir.Bulgularımız dijital para birimlerinin kullanımını engellememeli. Bunun yerine bizi çev- reye zarar vermeden küresel finansal sis- temin verimliliğini artıran düzenleyici müdahalelere ve teknolojik gelişmelere yatırım yapmaya teşvik etmeliler” dedi. Birleşmiş Milletler Üniversitesi ve Earth’s Future dergisinin yayınladığı çalışma sonuçlarına göre, 2020-2021 döneminde küresel Bitcoin madenci- liği ağı 173,42 Terawatt saat elektrik tüketti. Bu, Bitcoin bir ülke olsaydı enerji tüketiminin, Pakistan gibi nüfusu 230 milyonu aşan bir ülkenin önünde, dünyada 27. sırada yer alacağı anlamına geliyor. Ortaya çıkan kar- bon ayak izi, 84 milyar pound kömür yakılmasına veya 190 doğal gazla çalı- şan elektrik santralinin işletilmesine eşdeğerdi. Bu ayak izini telafi etmek için, neredeyse Hollanda, İsviçre veya Danimarka’nın alanına veya Amazon yağmur ormanlarının %7’sine eşit bir alanı kaplayacak şekilde 3,9 milyar ağaç dikilmesi gerekiyor. Bu süre zarfında, Bitcoin’in su ayak izi, 660.000 olimpik yüzme havuzunu doldurmak için gereken su miktarına benziyordu; bu, Sahra altı Afrika’nın kırsal kesimlerinde 300 milyondan fazla insanın mevcut evsel su ihtiyacını karşılamaya yetiyordu. Bu dönemde dünya çapındaki Bitcoin madenciliği faaliyetlerinin arazi ayak izi Los Angeles alanının 1,4 katıydı. BMbilim adamları, Bitcoin maden- ciliğinin ağırlıklı olarak fosil enerji kay- naklarına dayandığını, Bitcoin’in enerji tedarik karışımının %45’inin kömür- den oluştuğunu ve bunu doğal gazın (%21) takip ettiğini bildiriyor. Önemli su ve çevre etkileri olan yenilenebilir bir enerji kaynağı olan hidroelektrik, Bitcoin madencilik ağının en önemli yenilenebilir enerji kaynağıdır ve elekt- rik talebinin %16’sını karşılamaktadır. Nükleer enerji, Bitcoin’in enerji tedarik karışımında %9’luk önemli bir paya sahipken, güneş ve rüzgar gibi yenile- nebilir kaynaklar, Bitcoin tarafından kullanılan toplam elektriğin yalnızca %2 ve %5’ini sağlıyor. Çin, büyük bir farkla en büyük Bit- coin madenciliği ülkesi oldu. 2021- 2022’de Çin’in kömür yoğun Bitcoin madenciliği faaliyetlerinden kaynakla- nan karbon emisyonlarını dengelemek için, Portekiz ve İrlanda’nın toplamına eşdeğer bir alanı veya New York Cit- y’deki Central Park alanının 45.000 katını kaplayacak şekilde yaklaşık 2 milyar ağaç dikilmesi gerekiyor. Çin’in yanı sıra, 2020-2021’de dünyanın en iyi 10 Bitcoin madenciliği ülkesi arasında Amerika Birleşik Devletleri, Kazakistan, Rusya, Malezya, Kanada, Almanya, İran, İrlanda ve Singapur yer alıyor. Çalışmanın Başyazarı ve UNU- INWEH’de Çevresel, Sosyal ve Yöne- tişim Araştırma Görevlisi (EGS) Dr. Sanaz Chamanara, “Ülkeler elektrik üretmek için farklı enerji kaynakları kullandıklarından, elektrik üretiminin iklim, su ve toprak üzerindeki etkileri aynı değildir. Ülkelerin Bitcoin ope- rasyonlarının çevresel etkileri açısından sıralaması, hangi çevresel ayak izinin dikkate alındığına bağlı olarak deği- şiyor” dedi. Norveç, İsveç, Tayland ve Birleşik Krallık, Bitcoin madenciliği faaliyet- lerinin su veya kara ayak izi dikkate alındığında ilk 10’a giren ülkeler arasında yer alıyor. Çevresel ayak izi bakımından ilk 10 Bitcoin madenciliği ülkesi, Bitcoin’in küresel karbon, su ve toprak ayak izlerinin %92-94’ünden sorumludur. BM bilim adamları, hükümetlerin kripto para birimlerinin çevresel etki- lerini izlemek ve azaltmak için yapa- bileceği olası müdahalelere ilişkin bir dizi öneride bulunuyor. Ayrıca enerji kullanımı açısından daha verimli ve çevreye daha az zararlı olan diğer dijital para türlerine yatırım yapılmasını da öneriyorlar. Soruşturma aynı zamanda kripto para madenciliğinin sınır ötesi ve nesiller arası etkilerine de dikkat çekilmesini gerektiriyor. Madani, “Şu anda hangi grupların Bitcoin maden- ciliğinden yararlandığını ve bunun çevresel sonuçlarından en çok hangi ulusların ve nesillerin zarar göreceğini not ettiğinizde, düzenlenmemiş dijital para sektörünün eşitsizlik ve adaletsiz- lik sonuçlarını düşünmeden duramaz- sınız” dedi. n ÇEVİRİ