22 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Şubat / 2024 HABERLER SU DÜNYASI sistemi ile kaynak sularının lezzetleri ülkemizin her yerine ulaşıyor. 30 - 40 yıl kadar önce bugün piyasada gördüğümüz sentetik su şişeleri ve sentetik damacanalar yoktu. Onun yerine, yalnızca bazı şehirlerde büyük boy cam damacanalar ve “Galonluk” tabir edilen üç litrelik cam şişeler içinde kaynak suları satılırdı. Bir süre kaynak sularının tanker ile taşınmasına müsaade edildi. Daha sonra Avrupa Birliği’ne uyum çerçevesi içinde yaratılan İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik yayınlandı ve bu yönetmelik sayesinde şimdi şişe sularımız Sağlık Bakanlığı’nın sıkı denetimi altında sağlıklı bir şekilde şişeleniyor ve tüm ülkeye yayılıyor. Bu önemli yönetmeliğin Resmi Gazete’de yayın tarihi: 17.02.2005. Suyun “Lezzeti” konusuna geçmeden önce suyun “sağlıklı” olup olmadığına dikkat etmeliyiz, suyun sağlığı konusu İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik’te açıklanmaktadır. SU LEZZETİ NEDİR? Su Lezzetini tarif etmek zordur. Normal bir içme ve doğal kaynak suyunun kokusu da olmaz. Yukarıda adı geçen yönetmelikte suyun kokusu için şu cümlecik yer alıyor: “Tüketicilerce kabul edilebilir”. Kokusu olmayan bir içeceğin lezzetini tarif etmekte zorluk çekilir. Bu toplantıya katılmış olan Mutfak Dostları Derneği’nin bir üyesi su lezzetini şöyle tarif etti: “Suyun lezzeti, suyun insan ağzında ve damağında bıraktığı izdir.” Bu sebeple içme sularının lezzeti her kişiye göre değişir ve herhangi bir kaynak suyunun diğerinden daha lezzetli olduğunu iddia etmek doğru olmaz. “Renkler ve zevkler tartışılmaz” dendiği gibi, lezzetler de tartışılmaz diyebiliriz. Avrupalıların ve Türkiye’de yaşayanların su lezzeti anlayışının birbirinden çok farkı olduğunu hayat tecrübemiz ile fark ettik. Ülkemizde çoğu kişi, iletkenliği düşük ve sertliği az olan kaynak sularını lezzetli buluyor, oysa bizlerin beğendiği bu sular için Avrupalılar “lezzetsiz su “ diyor, çünkü onlar bizim “maden suyu” dediğimiz iletkenliği ve sertliği yüksek suları beğeniyor. Dolayısı ile su lezzetinin öncelikle kültürler ve alışkanlıklar ile ilgili olduğunu düşünebiliriz. Cam şişeye doldurulmuş kaynak suyu ile sentetik şişeye doldurulmuş kaynak suyu arasında da lezzet farkı olduğunu çok kişi fark ediyor. Özellikle sıcak mevsimlerde sentetik şişedeki kaynak suyunun “plastik” koktuğu konusunda şikayet edenler oluyor. Suyun Lezzetini En Çok Etkileyen Temel Özellikler: Suyun İletkenliği suyun elektriği iletme kabiliyetidir. Yalnızca H₂Omoleküllerinden oluşmuş saf su elektrik geçirmez, iletken değildir. Su içinde çözünmüş (halk dilinde erimiş) mineral sayısı çoğaldıkça suyun elektriği iletme kabiliyeti yükselir. Basit bir ölçü aleti ile kolayca ölçülebilen suyun iletkenliği su içindeki mineral miktarı hakkında fikir verir. Ülkemizdeki lezzet anlayışına göre, iletkenliği düşük yani içinde az mineral olan sular daha lezzetli bulunuyor. Birçok kişi sudaki minerallerin vücut için yararlı olduğunu, dolayısı ile çok mineralli suların sağlıklı olduğunu iddia ediyor. Oysa, yüzyıllar önce atalarımız çoğu zaman sarnıçlarda toplanan yağmur sularını içtiler ve yağmur suyunda Resim 3. Antika Su Damacanası Resim 4. Cam Şişede Sunulan Kaynak Suyu
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=