26 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Nisan / 2024 Kum Filtresi Kontrol Gerektirir SU DÜNYASI YÜK. MÜH. ENİS BURKUT enis@burkut.com.tr Kum Filtresinin sağlıklı görev yapması için periyodik ters yıkamalara ve periyodik denetlemelere ihtiyacı vardır. Çok eski bir filtrasyon tekniği olmasına rağmen KUM FİLTRESİ (yazımızda kısaca KF olarak yazılacaktır) bugün de çok kullanılan ve tercih edilen bir su filtrasyon cihazıdır. Günümüzde her malzemenin küçültülmesi düşünülürken, “hantal” sayılan KF’den vaz geçilememe sebebi KF’nin sudaki “Askıda Katı Madde - AKM” değerini çok düşürmesidir. KF çok basit bir filtre olduğundan az bakım gerektirir, fakat muhakkak denetleme ve bakım gerektirdiğine bu yazımızda değineceğiz. Filtre Katmanları: Günümüzde KF tankı içine konan filtre dolgu malzemelerinin çeşitliliği KF’nin gelişimi olarak düşünülebilir. Normal bir kum filtresi içine irilikleri farklı yalnızca madenlerden elde edilen kuvars kumu konur. Gelişmiş KF’ler içine yoğunlukları farklı maddeler konarak birkaç kademeli filtre oluşturulur, bu durumda bu filtreye “Dolgu Filtre” de denebilir (İngilizce Media Filter) ve filtre dolgusu çok iyi tasarlanmış bir KF suyu 10 mikron seviyesine kadar süzebilir. KF içine dolgu olarak değişik boyutlarda kuvars kumu, antrasit, garnet, bazalt, cam kırıkları gibi maddeler, ayrıca, sudaki demir ve mangan iyonlarını gidermek için “katalizör” görevi yapan özel granül maddeler de konabilir. Bu filtre katmanlarının görev yapması için tabii ki filtre tankı içinde su dağılımının çok iyi tasarlanması şarttır, aksi halde filtre tankına giren su yeterli filtre edilmeden filtreyi terk eder. Bilindiği gibi suyun özelliği gereği su en kolay yerden filtreyi terk eder. Bu sebeple, KF’nin su girişinde suyun kum tabakası üzerine iyi dağılması sağlanmalı, filtre dolgusunun her yerinden su geçmesini sağlamak için dolgu altındaki su toplama difüzörlerinin tank altına yaygın şekilde döşenmesi doğru olur. Bizim tecrübemize göre geniş çaplı kum filtreleri içinde suyun dağılımı yetersiz olmaktadır. Bu sebeple, debiye uygun tek filtre tankı yerine, Resim 1’de görüldüğü gibi çok tanklı KF sistemi kullanıyoruz. Kum Filtresindeki su filtrasyonu yöntemini hatırlayalım: KF tankına doldurulmuş olan dolgu katmanları içinden geçen suda bulunan katılar, dolgu maddeleri arasındaki boşluklardan daha iri olduğunda takılıp kalırlar ve filtre tankı çıkışında sudaki katı miktarı azalmış olur. Ayrıca, “adsorpsiyon” ya da “tutunma/ çekme” fiziksel kuvveti ile sudaki katıların bir kısmı KF içindeki dolgu maddeleri tarafından tutulur ve böylece sudan ayrılır. Tarif ettiğimiz bu iki katı Resim 1. Çok Tanklı Kum Filtresi Sistemi 200 m³/saat
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=