28 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Nisan / 2024 SU DÜNYASI Filtrenin Periyodik Denetlenmesi: Yılda bir veya iki kez filtre tankının üzeri açılıp filtre dolgusunun seviyesi, yüzeyinde herhangi bir madde birikip birikmediği incelenir, en üstten bir litre kadar dolgu malzemesi alınıp incelenir. Dolgu malzemesi seviyesi, filtrenin ilk devreye alındığı tarihtekinden farklı olup olmadığı kayıtlardan bakılır, dolgu kaybı olup olmadığı görülür; dolgu kaybı varsa filtre ters yıkaması sırasında filtre dolgusu kaybı oluyor demektir, bu sebeple filtre ters yıkama hızı düşürülür. Yukarıda yazdığımız gibi, soğuk mevsimlerde suyun vizkozitesi yükseldiği için filtre ters yıkamalarında KF dolgusu kaybı yaşanabilir, bunu önlemek için filtre ters yıkaması sırasında atık su hattından su örnekleri alıp dolgu kaçağı olup olmadığı incelenmelidir. Filtre dolgu malzemesi yüzeyi normal şartlarda yere paralel olmalıdır, dolgu yüzeyi düz değilse, filtre içinde kanal oluşmuştur ve su iyi filtrelenmiyor demektir. Dolguda kanal oluşmasının sebepleri şunlar olabilir: • Filtre ters yıkaması zamanında yapılmıyordur, filtrelenecek su filtre dolgusu içinde kendine akış yolu oluşturmuştur. Ters yıkama periyodu değiştirilir, daha sık ters yıkama yapılması sağlanır. • Filtre tankı altındaki difüzörlerden biri kırılmış veya deforme olmuştur, bu sebeple bu difüzörden daha çok su geçiyordur. Filtre dolgusu boşaltılıp arızalı difüzör değiştirilir. • Filtre dolgusunda üreyen bakteriler biyofilm oluşturup dolgunun bir bölümünü taşlaştırmış olabilir ve oluşan iri bloklar arasından yüksek debide su geçmektedir. Filtre dolgusunu boşaltıp yeni dolgu yüklemek doğru olur ve filtrede tekrar biyofilm oluşmasını önlemek üzere kesintisiz su dezenfeksiyonu planlanır. • Filtrenin daha başarılı görev yapması için filtre edilecek suya gereğinden fazla “topaklayıcı” kimyasal veriliyor olabilir. Bu kimyasal filtre dolgusunun bir bölümünde dolguyu topaklamış olabilir. Denetim sırasında dolgu örneği ellendiğinde bu durum fark edilebilir. Filtre tankının içinin incelenmesi: KF tankı boyalı karbon çelik, paslanmaz çelik veya CTP (cam elyaf takviyeli poliester) olabilir. Boyalı çelik tankların iç yüzeyinde boya sıyrılması / aşınması sebebi ile paslanmış tank yüzeyleri görülebilir. Bu durumda filtrelenmiş suda pas veya demir iyonları bulunma riski vardır, bu da bazı su arıtım cihazlarına ve prosese zarar verir. Paslı yüzey görüldüğünde planlama yapıp kısa zamanda filtre içi boşaltılmalı, tank yüzeyi kumlandıktan sonra kaliteli boya ile kaplanmalıdır. Paslanmaz çelik tanklarda ender olarak kaynak yerlerinde sorun görülür ve hızlıca tamir edilir. CTP tanklarda imalat hatası yoksa, tank vakumda kaldığında veya basınç şoku yaşadığında zarar görür, tamiri zordur, CTP tankın yenilenmesi daha doğru olur; ayrıca oluşan vakumun veya şokun önlenmesi için gerekli tesisat tadilatı yapılmalıdır. Teknolojinin gelişmesine ve modern filtreler icat edilmesine rağmen “hantal” olduğu kabul edilen KF’den dünya vaz geçemiyor, çünkü iyi tasarlanmış bir KF sudaki Askıda Katı Maddeleri çok iyi filtreliyor. Bu sebeple doğru tasarlanmış KF satın alınmalı, mevcut KF’ler yeterli denetlenmeli ve doğru çalışması sağlanmalıdır. Teknolojilerin gelişmesi ile icat edilen filtreler de su filtrasyonunda kullanılabilir, ancak, su filtrasyonunda çok tecrübeli bir kişi hangi filtrenin o uygulamada çok başarılı olacağına karar verebilir. n Resim 6. Kum Filtresi Tankı İçinde Korozyon Resim 5. Biyofilm ile Bloklaşmış Kum Filtresi Kumu Resim 4. Bulanıklık Ölçer Cihazı NOT: Sudaki AKM’yi gideren KF ile Ultra Filtrasyon tekniğini karşılaştıran makalem “Su ve Çevre Teknolojileri” dergisi Mayıs 2015 sayısında yayınlanmıştır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=