62 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Mayıs / 2024 verilmiştir. Kirliliği kaynağında önlemek için dolaylı deşarj izlemesi gerçekleştirilmektedir. 2009 yılından bu yana kanalizasyondan alınan biyofilm örneklerinin analizleri ile ağır metaller ve deşarj edenlerin tespiti yapılmaktadır. Yapılan deşarj izleme kontrolleri sonucunda arıtılmış çamurdaki kadmiyum yükünün azalması Şekil 8’de, sulama suyundaki ağır metal değişimi ise Şekil 9’da verilmiştir (Bahadır, 2018). Ayrıca arazide izleme çalışmaları yapılmaktadır. 45 yıldan beri toprağın temizleme kapasitesinin izlenmesi için deşarj edilen suyun haftalık testleri yapılmaktadır. Sulama suyu uygulanan alanlarda toprak ve su kalitesi izlenmektedir. 500 hektarlık alanda 6 drenaj çıkışı ve 3 yeraltı suyu izleme kuyusu (33 taneden) yılda 4 kez yetkili idare tarafından kontrol edilmektedir. pH, elektriksel iletkenlik, çözünmüş oksijen, toplam organik karbon, kimyasal oksijen ihtiyacı, biyolojik oksijen ihtiyacı, amonyum azotu, nitrit ve nitrat azotu, toplam azot ve toplam fosfor parametreleri alınan örneklerde izlenmektedir. Arıtılmış atık suyun ve arıtma çamurunun tarım alanında kullanılmasıyla atık sudaki ve çamurdaki fosforun tamamına yakın (yaklaşık 200 t/ yıl) yeniden kullanılmaktadır. Sulamanın yapıldığı yaz döneminde arıtılmış çamur arıtılmış atık su ile karıştırılarak araŞekil 8. Arıtılmış çamurdaki yıllar içerisindeki kadmiyum yükü değişimi (Bahadır, 2018) Şekil 9. Geri kazanılmış atık sudaki yıllar içerisindeki ağır metal yükü değişimi (Bahadır, 2018) MAKALE
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=