32 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Haziran / 2024 SU DÜNYASI SY Otomasyon Vanalarının Özelliği: İKİ YOLLU bireysel otomasyon vanaları ile kumanda edilen SY: Bu tür cihazda arıza ihtimali azdır ve arıza olsa dahi kolay bulunur ve işletmenin bakım onarım teknisyenlerince kolay tamir edilir. İki yollu vanaların basınç kaybı son derece azdır, bu da besleme pompası basıncını ve dolayısı ile elektrik giderini azaltır. ÇOK YOLLU otomasyon vanalarının kontrol ettiği SY: Çok yollu otomasyon vanalarının arızasını gidermek için uzman tamirci gerektirir ve tamirci bekleme sırasında işletme yumuşak su elde edemez. Çok yollu vanaların basınç kaybı genelde BİR BAR üzerindedir, bu sebeple SY’yi çok elektrik sarf eden yüksek basınçlı pompa ile beslemek gerektirir. Rejenerasyona Başlama Komutu: Sinyal veren su sayacından veya zaman rölesinden veya sertlik yükselince rejenerasyonu başlatan bir kumanda seçilir. Kaç Saatte Bir Rejenerasyon: SY tankları içine konacak olan reçine miktarı ham suyun sertliği ve SY rejenerasyon süresi ile doğrudan orantılıdır. “UCUZ SY” sisteminde az suni reçine olduğundan cihaz çok sık rejenerasyon yapar, dolayısı ile reçine ömrü kısa olur. Reçine Kalitesi: Bizim tercih ettiğimiz birkaç marka SY reçinesi 7-8 sene kadar görev yaptığını fark ettik. Ancak “UCUZ” fiyata satılan bazı reçinelerin kısa zaman içinde kırılarak görev yapmadığına şahit olduk. SY İçindeki Su Hızı: Reçine türüne ve suyun kimyasal karakterine göre SY su hızı tayin edilir. Bu hıza göre SY tankı çapı hesaplanır. “UCUZ” düşüncesi ile çapı küçük olan yumuşatıcı seçilirse su hızı yüksek olur ve cihaz suyu tam yumuşatamaz veya çok sık rejenerasyon yaptığı için reçine ömrü kısa olur. SY Tankı İçinde Üst ve Alt Su Dağıtımı: “Fıskiye” veya “Difüzör” adı verilen alt – üst su dağıtımının yanlış tasarlanması durumunda reçinelerin bir kısmı görev yapmaz, hatta bazen suyun tank içindeki hareketi reçinelerin HONİ şekli almasını sağlar. Honi şekli oluştuğunda reçinelerin büyük bir kısmından su geçmez ve cihaz suyu yeterli yumuşatamaz. SY’nin görevini doğru yapabilmesi için SY işletmesi sırasında şunlara dikkat etmek doğru olur: 1- Ters yıkama su hızı doğru ayarlanmalı ve reçineler atık hattına kaçırılmamalıdır. 2- Reçinelerin kısa zamanda kırılıp, ufalanıp eksilmeleri önlenmelidir. SY içindeki basınç kaybının yükselmesi reçinelerin kırılması için bir sebeptir. 3- Reçinelere verilen su muhakkak filtrelenmelidir. 4- SY reçinesinin sağlıklı kalabilmesi için rejenerasyon tuzunun kaliteli olması gerekir. 5- SY üretim suyu hattı üzerine “iletkenlik ölçer” monte etmek işletmenin prosesine tuzlu su kaçağı riskini önler. Ender de olsa, SY’nin otomasyon vanalarının tutukluk yapması sonucunda işletmeye “tuzlu su” kaçtığına şahit olduk. 6- SY cihazının otomasyon vanaları geri bildirim yapabilen kaliteli vanalar olmalıdır. Çünkü tutukluk yapan vanalar sonucunda işletme şu sorunlar ile karşılaşabilir: • Proses hattına sertliği alınmamış su gider; • Proses hattına iletkenliği yüksek “tuzlu su” gider. SY’nin Periyodik Denetlenmesi: Yılda bir veya iki kez SY tankının üzeri açılıp SY reçine dolgusunun seviyesi, yüzeyinde herhangi bir madde birikip birikmediği gözlemlenir, en üstten bir litre kadar reçine malzemesi alınıp incelenir. SY Reçinesinin seviyesi: SY’nin ilk devreye alındığı tarihtekinden farklı bir seviyede olup olmadığı kayıtlardan bakılır, reçine kaybı olup olmadığı görülür; reçine kaybı varsa SY ters yıkaması sırasında reçine kaybı oluyor demektir, bu sebeple SY ters yıkama hızı düşürülür. Soğuk mevsimlerde suyun vizkozitesi değiştiği için SY ters yıkamalarında reçine kaybı yaşama riski vardır, bunu önlemek için SY ters yıkaması sırasında atık su hattından su örnekleri alıp reçine kaçağı olup olmadığı incelenmelidir. SY reçine yüzeyi normal şartlarda yere paralel olmalıdır, reçine yüzeyi düz değilse, reçine içinde kanal oluşmuştur ve su iyi yumuşatılmıyor demektir. Reçinede kanal oluşmasının sebepleri şunlar olabilir: • SY içinde katı maddeler çoğalmıştır ve bu katılar reçine ters yıkaması sırasında tankı terk etmiyordur, reçine içinde su kendine akış yolu oluşturmuştur. Köklü çözüm: SY öncesi suyu iyi filtrelemek. • SY tankı altındaki difüzörlerden biri kırılmış veya deforme olmuştur, bu sebeple bu difüzörden daha çok su geçiyordur. Reçineler boşaltılıp arızalı difüzör değiştirilir. Özet olarak, ters ozmoz cihazlarının yaygınlaşmasına rağmen SY bugün hala kullanılan bir su hazırlama cihazıdır, SY doğru satın alınırsa ve doğru kullanılırsa birçok işletmenin ihtiyacı olan “yumuşak su” az bakım ile üretir. n
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=