58 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Eylül / 2024 olarak %15) alınır. Alternatif olarak, DMA içindeki tüm sayaçlar, Otomatik Okuma Sayaçları (Automatic Reading Meters-AMR) ise Minimum Gece Tüketimi belirtilen sayaç verilerinden kolaylıkla hesaplanabilir. Aslında bu, tüketicilerdeki basıncın suya en az ihtiyaç duydukları zamanlarda en yüksek ve gerçekten çok su kullandıklarında en düşük olacağı anlamına gelir. İçme suyu dağıtım şebekeleri, esas olarak yüksek işletme basıncından kaynaklanan sızıntılar ve kırılmalar nedeniyle yüksek seviyelerde su kaybı yaşarlar. Su kayıplarını azaltmak için en iyi bilinen yöntemlerden biri akıllı basınç yönetimidir. Ancak, bir su dağıtım şebekesindeki işletme basıncı azaldığında, suyun şebekede kalma süresi (su yaşı olarak adlandırılır) artar. Artan su yaşı, bozulan su kalitesi anlamına gelir. Simülasyon ve optimizasyon araçları kullanılarak, su yaşını ve işletme basıncını aynı anda azaltmak için optimum çözüm buluna bilinir. Su basıncı günün farklı saatlerinde değişebilir. Basınç, genellikle daha az su talebi olduğunda gece geç saatlerde daha yüksek ve daha fazla suyun birçok kişi tarafından paylaşıldığı sabah saatlerinde daha düşüktür. Nedeni ne olursa olsun, dalgalanan su basıncı ve akışı evinizin çalışma şeklini bozabilir. patojenlerin su şebeke sistemini kirletmesine neden olabilir. Su kaybı nedeniyle gelir azalır, sonunda su maliyeti artar ve hizmet kalitesi düşer. Şebeke sisteminde sızıntıdan kaynaklanan kirlilikler genellikle su kalitesinin kabul edilebilir seviyelerin ötesine düşmesine neden olarak halkın sağlığını riske atar. İçme suyu şebeke sisteminde sızıntı ve kayıplar azaldıkça suyun kalitesi artar. Eski ve ekonomik ömrünü tamamlamış boruların oranının yüksek olduğu su dağıtım sistemlerinde (WDS), kaçaklar genellikle yüksektir ve bu da sistemin işletme maliyetini artırmaktadır. İçme suyu Şebeke sisteminde boru çapı ve hızı: minimum çap 100 mm ve minimum hız 0,5 m/s ve maksimum hız 1,5 m/sağlanır. 5. İÇME SUYU ŞEBEKESINDE BASINÇ YÖNETIMI Basınç yönetimi (PM), su dağıtım şebekesindeki su basıncının ne çok yüksek ne de çok düşük olmasını sağlamak için ayarlama işlemidir. Optimum basınç yönetimi (PM), su dağıtım sistemlerinde (WDS) su kaybını en aza indirmek için standart bir stratejidir. Su dağıtım şebekesindeki (WDS) su basınçları, dinamiktir ve tüketici uçlarındaki su taleplerindeki dalgalanmalar nedeniyle saatlik olarak değişir. Genellikle, su talepleri en yüksek seviyededir ve su basınçları genellikle boruların içindeki artan basınç kayıpları nedeniyle öğle saatlerinde en düşük seviyelerdedir. Alternatif olarak, minimum su talepleri sırasında (genellikle gece vakti), su basınçları en yüksek seviyelerde olur. Su sızıntıları, dağıtım şebekesindeki basınç ile doğrudan ilişkilidir. DMA içindeki debiler gibi, DMA içindeki ortalama basınç de erleri de 24 saat süresince sürekli değişir. Su basıncı, şebekedeki debi ve ona bağlı olarak değişen sürtünme kayıpları ile doğrudan ilişkilidir. Buna göre, DMA içinde en düşük debilerin bulunduğu zamanda en yüksek su basıncı oluşur (Şekil 5.1). Bunun nedeni, en düşük debi zamanında, borulardaki su hızlarının azalması ve dolayısıyla sürtünme kayıplarının da azalmasıdır. Minimum Gece Debisi (MNF), 24 saatlik zaman süresince DMA girişindeki en düşük debidir ve ağırlıklı olarak evsel su kullanımının olduğu yerleşim bölgelerinde su abonelerinin aktif olarak su tüketmediği gece 02:00-04:00 saatleri arasında tespit edilebilir. DMA girişinde ölçülen debi verilerinden doğrudan MNF belirlenebilir. Gece belirtilen saatler arasındaki su tüketimi en düşük düzeyde olsa bile ilgili su idaresi tarafından Minimum Gece Tüketimi dikkate alınmalıdır. Minimum Gece Tüketimi, minimum gece debisinin gerçekleştiği saatler arasında aktif olan bazı abonelerin su kullanımı (hastaneler, taksi durakları, tuvalet kullanımı, bulaşık/çamaşır makineleri, vb.) ile oluşur. Bu tüketimi tahmin etmek için Minimum Gece Debisinin belirli bir oranı (örnek Şekil 5.1. İçme Suyu Şebeke Sisteminde 24 Saatlik Su Tüketimi ve Basınç Değişimi Net Gece Debisi (Sızıntı) = Minimum Gece Debisi 3 Minimum Gece Tüketimi
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=