22 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Ekim / 2024 İşletmelerde Su Kullanımı Nasıl Azaltılabilir? SU DÜNYASI YÜK. MÜH. ENİS BURKUT enis@burkut.com.tr Günümüzde su kullanımı çok arttığı için işletmeler su kullanımını azaltmak için yöntemler arayışı içinde ve bazı işletmeler bu konuda ciddi projeler yapıyor ve başarıya ulaşıyor. Ülkemizden daha önceki tarihlerde sanayileşen ülkelerde kullanım suyu ile ilgili şu slogan biliniyor: “Reduce, Reuse, Recycle”; türkçesi: “Azalt, Tekrar kullan, Geri Döndür”. Son yıllarda bu anlayışın ülkemizde de düşünülmesi ve uygulanmasına şahit oluyoruz. Bu konuda şirketimize müracaat eden sanayi işletmelerine birçok geri kazanım sistemleri kurduk. İşletmenin tüm kullanım suyunu azaltma projesinde başarıya ulaşmış bir işletmenin yöneticisi ile konuşma fırsatı buldum, yönetici bu başarıya ulaşmanın temel yöntemlerini bana anlattı; aldığım bilgileri şöyle özetliyorum: 1. “Azalt, Tekrar kullan, Geri Döndür” projesine karar veren yönetici, ancak “işletmede görevli her kişinin” bu projeye katılımı ile sonuca ulaşacağına inanmış ve işletmede çalışanlar ile defalarca toplantı yaparak “Azalt, Tekrar kullan, Geri Döndür” fikrini ve projesini detaylı olarak anlatmış. Çalışan her kişinin “Su Ekonomisi Projesi”ne yardımcı olabileceği herkese inandırılmış. 2. Su kullanımını azaltma projesinin ilk işi işletmenin “Su Haritası”nın çıkarılması olmuş. İşletmede su harcayan proses sistemlerinden, en az su kullanan tek musluklu noktaya kadar her su kullanım yeri bu “HARİTA”ya işlenmiş. 3. Bu su harcama noktalarının her birine su sayaçları takılmış ve bu sayaçlar aracılığı ile her su harcama noktasının su harcaması her gün üç vardiya amirlere bildirilmiş ve kayıtlara eklenmiş. 4. Bu karar sırasında işletmenin değişik bölümlerinden seçilen “Su Ekonomisi Projesi Takipçileri” su kullanım noktalarının harcamalarını yakın takip etmiş ve bunların azaltılması için o bölümlerde görevli kişiler ile her fırsatta görüşmüş, fikir üretmişler ve uygulamışlar. Hazırlanan TAKİP formunu günlük olarak işleyen ve takip eden kişiler en küçük bir su sarfiyatı artışının sebebini araştırmışlar. 5. Kullanılıp atılan suların kalitesi araştırılmış, bu atık suların nasıl geri kazanılacağı da araştırılmış. Örnek olarak ters ozmoz cihazı atık suyunun ve kum filtresi ters yıkama suyunun geri kazanımı için yöntemler araştırılmış, bulunmuş ve yatırımı yapılmış. 6. Yaklaşık 1,5 yıl gibi bir zaman içinde bu işletmenin su kullanımı, ürettiği ürün başına önemli oranda azalmış. “Damlaya damlaya göl olur.” Atasözü bir kez daha doğrulanmış. 7. Yöneticiler bu başarıyı işletmede görevli herkese mal etmiş ve herkes bu başarı sebebi ile ödül almış. Çalışanların morali çok yükselmiş. Bu başarılı projede her çalışanın görev alması sebebi ile, örnek olarak, aşağıdaki gibi su kaçakları da çok hızlı önlenmiş: Örnek 1: Soğutma kulesi besi suyu şamandırası takılı kalmış ve kule havuzu taşmaya başlamış, bunu ilk gören
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=