26 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Ekim / 2024 SU DÜNYASI ma suyunun soğuttuğu ısı eşanjörleri ve kalıplarda tıkanma sorunu azalır. Ters Ozmoz sistemi atık suyunun kısmen geri kazanımı. Ters ozmoz yöntemi ile saflaştırılması istenen bazı suların iletkenlik değeri çok yüksek değilse, örneğin 1000 mikroS/cm civarındaysa, ters ozmoz atık suyu 4000 mikroS/cm civarında olur ve bu atık suyun yaklaşık %50 miktarı geri kazanılabilir. Ancak, bazı suların Silikat (SiO2) değeri yüksektir ve bu durumda ters ozmoz atık suyunun geri kazanılması ekonomik olmaz, çünkü Silikat ters ozmoz membranlarını KALICI olarak tıkar. İçecekler için imal edilen metal kutu üretiminde kullanılan kutu durulama suları. Metal kutu durulama suları saf suya yakın kalitede sulardır. Bu sular içinde YAĞ yoksa bu sular kolayca geri kazanılabilir. Yüksek kapasiteli matbaalarda, baskı kalıbı yıkama suları. Bu sularda çok koyu renkli matbaa boyaları bulunur. Bu renkli suların arıtımında uzmanlaşmış bir atık arıtım şirketi matbaadaki bu renkli sulardaki boyaları sudan ayırabiliyor ve şeffaf hale getirilen bu sular matbaada tekrar kalıp yıkamasında kullanılıyor. Böyle bir sistemin devreye alınışı sırasında ben de bu işletmedeydim ve boyalı sulardan şeffaf sular elde edildiğine şahit oldum. Yağmur sularının kazanımı ve kullanımı konusu artık ülkemizde resmileşti. 23 Ocak 2021 tarihli resmi gazetede yayınlanan yönetmelik ile 2000 m²’den daha geniş alanlı çatıları olan binalarda yağmur sularının toplanması konusu resmileşti. Yağmur sularının iletkenliği çok düşüktür, ancak bu sular havadan ve çatıdan gelen katıları içerir. Dolayısı ile yağmur suları kaliteli bir filtrasyondan sisteminden geçirilmeli ve dezenfekte edilmelidir. Filtrasyon sonrası yağmur suları soğutma kulelerinde ve düşük iletkenlikte su gerektiren proseslerde kullanılabilir. Kaliteli tabii sulara olan ihtiyaç çoğaldıkça tabiat bu ihtiyacı karşılayamaz duruma gelecek ve suların tekrar kullanımı daha çok önem kazanacak, sonuç olarak su geri kazanım yöntemleri de artacaktır görüşündeyiz. n Resim 4. Su Geri Kazanım için Özel Tasarım Ters Ozmoz Cihazı Resim 5. Koyu Renkli Matbaa Atık Suyu Resim 6. Kimyasal Arıtım Sonucu Boyalardan Arınmış Matbaa Atık Suyu
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=