Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 195. Sayı (Ekim 2024)

48 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Ekim / 2024 faturalarına 12 ay taksitle yansıtacak şekilde kurabilir. Tüketicinin yanlış sayaç almasının ve takmasının önüne geçilebilir. Ve tüketicilerin üzerine aşırı fatura yükü gelmesi önlenebilir. Akıllı su sayacı uygulaması ile tüketici, anlık su tüketimini internet üzerinden okuduğu için evinde ve işyerinde verimli su tüketimini uygulamaya koyabilir ve su israfını önleyebilir. Akıllı su sayaçları ile doğru okuma ile su tasarrufu sağlar. Akıllı sayaçlarla belediyeler şehirlerinde gerçek zamanlı su tüketimini tespit edebilir ve alınması gereken önlemleri ortaya koyabilir. 9. ŞEBEKEDE SU KAYBI ÖLÇÜMÜ Şebekedeki su kaybını ölçmek için sisteme su girişi, tüketimi ve çıktısına ilişkin verileri toplamak ve analiz etmek, su dengesini oluşturmak gerekir. Yaygın olarak kullanılan yöntemlerden biri, su kaybının tüm bileşenlerini hesaba katan ve gelir getirmeyen su (NRW), altyapı kaçak endeksi (ILI) ve ekonomik kaçak seviyesi (ELL) gibi performans göstergeleri sağlayan standartlaştırılmış bir çerçeve olan Uluslararası Su Birliği (IWA) su dengesidir. IWA su bilançosu, sistemdeki su kaybının kaynaklarını ve büyüklüğünü belirlenmesi ve performansı diğer kamu hizmetleriyle kıyaslanmasına yardımcı olabilir. ILI indeks, Mevcut Yıllık Fiziki Su Kayıpları Hacminin (Current Annual Volume of Physical Losses- CAPL), Kaçınılmaz Yıllık Fiziki Kayıplar Hacmine (Minimum Achievable Annual Physical Losses- MAAPL) bölünmesi ile hesaplanır. ILI = CAPL/MAAPL “Hata! Başvuru kaynağı bulunamadı”de verilen fiziki kayıplar hedef matrisinde farklı şebeke basıncı uygulamaları için farklı ülkelerdeki su idareleri için tahmini ILI ve fiziki kayıplar (litre/ ba lantı/gün) değerleri sunulmaktadır. “Hata! Başvuru kaynağı bulunamadı”de yer alan farklı kategoriler aşağıda açıklanmaktadır: Kategori A = iyi. Daha fazla su kaybı azaltması ekonomik olmayabilir. Kategori B = Önemli gelişme sağlama potansiyeli var. kullanımlarını gerçek zamanlı olarak izleyebilir ve su tüketimleri hakkında bilinçli kararlar vermelerini sağlayabilir. 9. Uzun Ömürlülük ve Güvenilirlik; Akıllı su sayaçları genellikle geleneksel sayaçlardan daha dayanıklı ve güvenilir olacak şekilde tasarlanır ve bu sayede kamu hizmetleri şirketleri için bakım ve değiştirme maliyetleri azalır. 10. Su Tasarrufu; Akıllı sayaçlar, tüketicilere su kullanımları hakkında gerçek zamanlı bilgi sağlayarak su tasarrufunu teşvik eder. Müşteriler aşırı su kullanımını, sızıntıları veya savurgan alışkanlıkları tespit edip ele alarak su tüketimini azaltabilir. 8.3. Türkiye’de Belediyeler Belediyeler, yeni yapılan/yapılacak binalarda, mevcut binalarda arızalanmış, yanlış ölçüm yapan, kalibrasyon süresi dolmuş, bozulmuş mevcut, ömrünü tamamlamış ve 10 yaş üzerinde olan geleneksel sayaçları, hassas ölçümler yapan akıllı su sayaçları ile değiştirmeyi zorunlu olarak uygulamaya koymalı. Türkiye’de geleneksel su sayacı satışı yasaklanmalı. Belediyeler öncelikle kendi park-bahçelerinde akıllı su sayacı uygulamasını bağlatmalı. Hangi park-bahçelerde suyun israf edildiğini tespit etmeli. Şebekede suyun israf edildiği anlar ortaya konur ve çözümler geliştirilir. Park-bahçelerde özellikle yaz ayları verimsiz, akılsız ve israfı teşvik edici sulama saatlerine son verilir. Akıllı su sayacı sistemi sayesinde; kış aylarında suyun donması, sayaca uygulanan yüksek basınç dolayısıyla su sayacının patlaması ve deformasyona uğrayarak tekrar kullanılamayacak hale gelmesi engellenir. Sistem, yeşil alanlarda yaşanan su kayıp ve kaçaklarının ve aşırı su tüketiminin de önüne geçerek su kaynaklarını korur. Akıllı su sayaçları ile uzaktan okuma, açma-kapama ve dolum işlemleri yapılabilirken; su kaçakları ve arızaları vakit kaybetmeden tespit edilebilmektedir. Akıllı su sayaç uygulamasıyla ulaşım kaynaklı yakıt tüketimine bağlı karbon ayak izi ciddi oranda azalırken, özellikle erişimin zor olduğu bölgelerde sayaç okumadan doğan iş yükünün de önüne geçilir. Akıllı sayaç uygulamasına öncelikle suyu yoğun olarak kullanan oteller, hastaneler, okullar, üniversiteler, lokantalar, aş evleri, sanayi tesisleri ve benzeri yerlerde acilen başlanılmalı. Belediyeler, mesken sahiplerinin satın aldıkları akıllı su sayaçları, tüketicilerin MAKALE Şekil 8.2. Akıllı Su Sayacı Tablo 9.1. Fiziki Kayıplar Hedef Matrisi

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=