56 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Kasım / 2024 tüketicileriyle su idarelerinin göreceği zararın asgariye indirilmesinin sağlanması gibi faktörler dikkate alınırsa elzem görünmektedir. 150psi basınçta bir içme suyu şebekesinde, 50psi'ye göre iki kat daha fazla su akar. Bu ek suyun çoğu israf edilir ve normal kullanım için gerekli de ildir. 100 psi'lik bir içme suyu besleme basıncı, 50 psi'lik bir besleme basıncından %33 daha fazla su hacmi sağlar. 13. GAZ ENJEKSIYON YÖNTEMIYLE SIZINTI TESPITI Gaz enjeksiyon yöntemi, 75 ila 1000 mm çapındaki tüm boru malzemelerindeki sızıntıları tespit etmek için kullanılabilir. Bu sistem ile küçük sızıntıları tespit etmek mümkündür. Gaz enjeksiyonu, genellikle hidrojen veya helyum ve nitrojen karışımı olan suda çözünmeyen ve izlenebilir gazın ana su veya servis borusuna enjekte edildiği bir tekniktir. Ana hattın üzerindeki zemin daha sonra gazın varlığını algılayabilen bir sensör kullanılarak süpürülür. Gaz, içme suyuyla kullanım için onaylanmalıdır. Bu gazlar hatalı altyapıdan sızarken, operatörler şüpheli alanı araştırarak konumlarını tespit eder. Bu, sistemden çıkmak için diğer yolları engelleyerek şüpheli alana gaz akışını sınırlamak için ağın akışları hakkında yetkin bir bilgi gerektirir. İzleyici gaz hem arka plan sızıntısını hem de patlama olaylarını düşük yanlış alarm oranıyla tespit edebilmektedir. Bu yöntem daha büyük çaplı borularda da kullanılabilir ancak bunun için önemli hacimlerde gaz gerektirecektir. Bu tekniğin hızlı ve doğru yanıtı, özellikle daha yüksek hacimlerde gaz gerektiren büyük, düşük basınçlı ağlarda masraflı olması ve izleme için dahili sensörlerin uygulama maliyeti ve olası filtreleme aşamaları bu yöntemi gerçekçi olmaktan çıkarmaktadır. 13.1. İzleyici Gazla Su Boru Hatlarında Kaçak Tespiti İzleyici gaz yöntemiyle, sızıntı tespiti için nispeten ucuz bir olasılık daha vardır. Burada, "oluşturucu gaz" veya "izleyici gaz" çalışan bir su borusuna enjekte edilir. azalır. Sızıntıların azalması, düşürülen basınç seviyesine, sızıntı debisine ve boru özelliklerine göre değişir. Yukarıda verilen basınç kontrol durumları dışında şebeke için çözülmesi gerekli en önemli basınç problemlerinden biri de şebekede anlık oluşan basınç dalgalanmalarıdır. Darbeler çok yüksek genlikte, yani basınç aralığında olabilir ve bu nedenle sistemde ciddi şoklara ve strese neden olabilir ve sızıntılar oluşturabilir. Elektronik Ünite, içme suyu şebekesi üzerinden elde ettiği giriş basıncı, çıkış basıncı, anlık akış, toplam akış ile ünite içerisindeki batarya seviyesi ve harici enerji kaynağının seviyesini belirlenen periyotlarda sistem merkezine göndermektedir. Elektronik ünite içerisinde bulunan GSM iletişim modülü, sistem merkezi ile sürekli on-line bağlantıda kalmaktadır. İletişim kesilmesi durumunda kendi içinde kayıt tutmakta, iletişim tekrar sağlandığında tüm verileri tekrar merkeze göndermektedir. Basınç sensörleri bir şebekedeki su basıncını tespit eder ve genellikle şebekenin optimum basıncını izlemek için belirli aralıklarla monte edilir. Basınç yüksekse boru şebekesinin patlama ihtimali vardır ve düşük basınç ev kullanıcılarına sorun yaratabilir. Basınç sensörleri ile şebekede basınçlar otomatik olarak ayarlanır. “İçme suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine göre; “Sistemde basınç yönetiminin yapılması, kritik noktalarda sürekli basınç ölçülmesi, topografik yapının uygun oldu u yerlerde en yüksek statik basıncın 80 mSS’den 60 mSS düzeyine indirilmesi, bu kapsamda gerekli yerlerde basınç düşürücü/ düzenleyici vana ve bağlantı hatlarının tesis edilmesi sağlanır= denilmektedir. Basınç regülasyonu sonucunda; içme suyu şebekesindeki yüksek su basıncından kaynaklanan arızalar önlendiği gibi, bakım onarım maliyetleri de düşmekte ve boru ömürleri uzamaktadır. Su dağıtım şebekelerinde basınç yönetimi uygulamak, kaynakların ve tesislerin daha verimli kullanılabilmesi ve su MAKALE Şekil 12.7. Basınç Düşürücü Vanaların (PRV) Şematik Gösterimi Şekil 12.8. Besleme Basıncı ve Su Akışı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=