29 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 02 / 2025 SU DÜNYASI konu değiştirdiği için bu sorunun cevabını alamadım (!). Su depolarında canlı üremesi konusuna dikkat çeken en etkili yazılardan biri Temmuz 2000 tarihli “İSKİ Haber“ dergisinde yayınlanmış olan “Su Depoları tehlike saçıyor” isimli makaledir, bu makalenin ilk bölümünü yazımıza kopyaladık: “İSKİ ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İSKİ’nin iştiraki olan Hamidiye A.Ş.’nin ortaklaşa yürüttüğü çalışmalar acı bir tabloyu gözler önüne serdi. İstanbul’da kontrol edilen apartman, ev, okul, hastane ve iş yerlerindeki su depolarının %90’ının son derece kirli olduğu, üstelik hastalık yapıcı pek çok mikroorganizma barındırdığı tespit edildi. Depoların uzun süre temizlenmemesi neticesinde meydana gelen kimyasal ve biyolojik çamurlaşma, dökülme ve parçalanma, suyun içilebilirlik özelliğini yok etmektedir. Bu depolarda hastalık amili bazı mikroorganizmaların hızla üremesi mümkün olmaktadır.” Belki kuyu suyunda hiç canlı olmayabilir, fakat, su deposunun üzeri kapalı dahi olsa, depodaki su hava ile sürekli temastadır ve su deposunda su seviyesinin her azalışı sırasında ortam havası su deposunun boşluğunu anında doldurur, havada bulunan canlılar hava ile beraber depo suyu içine girer, burada üreyip çoğalırlar. İşte bu canlılar suyun kalitesini bozar, su hazırlama cihazlarına zarar verir, sanayinin ürettiği ürünün kalitesini de çok etkiler. Bu sebeple su deposundaki suyun kalitesi sağlıklı tutulmalıdır. Suyun dezenfeksiyonu için suya yalnızca bir noktadan klor dozajı yapılması yeterli olmaz, çünkü klorlanmış su deponun tamamına yayılmaz. Depodaki suyun tamamının her an klorlu olduğundan emin olmak için, hassas ölçümler ile klorun varlığını her saniye ölçen ve su deposunda klor eksiğini her an tamamlayan özel bir klor dozaj sistemi kurulur. Böylece depo suyunda canlı kalmaz, ancak suda “ölü bakteriler” olabilir. Suyun bakteri ve yosuna karşı dezenfeksiyonu, insana zarar vermeyecek miktarda suya verilen klor (Sodyum Hipoklorit), ozon gazı (O₃) gibi maddeler ile yapılabilir. Klor kimyasalının etkin maddesi (ClO) ve ozon (O₃) buharlaşan maddeler olduğundan suda dezenfeksiyon maddeleri kalıcı değildir. Bu sebeple, klor ölçümü veya ORP ölçümü ve otomatik klor dozaj sistemi ile depo suyunda arzu edilen klor seviyesi sürekli olarak sağlanmalıdır. NOT: Suyun ORP değeri suyun pH değerine göre değişen bir değerdir, yalnızca ORP değeri bilgisine göre suyun yeterli dezenfeksiyon miktarı içerdiğine karar verilemez. Depoya giren havanın filtrelenmesi: Yukarıda değindiğimiz gibi, bakteriler her yerde ürer. Proses suyunda hiç bakteri istemeyen işletmeler, kaliteli su depolarına giren havayı da çok özel filtrelerden geçirdikten sonra depoya girmesini sağlar. “Hepa filtre” veya “Vent filtre” olarak tanınan bu hassas hava filtreleri başarılı olarak su depolarını havadaki canlılara karşı korur. DİKKAT! Su depolarına havadan canlı girişini engelleyen bu filtreler zaman içinde kirlendiği için tıkanır ve hava geçişini kısıtlar, depodaki su seviyesi düşerken depoya yeterli hava giremezse depo “VAKUM” altında kalır ve depo Resim 1. Hassas Ölçümlü Otomatik Su Klorlama Sistemi Resim 2. Hassas Hava Filtresi ve Vakum Kontrolü ile Donatılmış Su Tankı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=