30 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 02 / 2025 SU DÜNYASI cidarları içeri çöker! Bu riski önlemek için Hepa veya Vent filtreler “Vakum Kontrolü” sistemi ile donatılmalı veya filtre kartuşu sık aralıklar ile yenilenmelidir. SU SISTEMINDE BIYOFILM OLUŞMA RISKI: Havadan suya geçen ve su içinde üreyen canlılar, “yalnızca SU içinde serbest dolaşımları sırasında” klor ve ozon gibi dezenfektanlar ile aktiviteleri giderilebilir. Ancak, canlılar su içindeyken yeterli bakteri mücadelesi yapılmazsa ve canlılar su borularının ve suya temas eden cihazların cidarlarına yapışıp bu yüzeylerde üremeye başlarsa, bu canlılar “Biyofilm” adını verdiğimiz biyolojik koloniler oluşturur. Bu mikrobiyolojik canlılar aralarında ilişki kurar; kendi ürettikleri yapışkan sıvılar sayesinde hem yüzeylere yapışarak tutunur, hem de birbirlerine yapışarak koloni oluşturur. Çok sayıda mikroorganizma kolonisinin beraberce oluşturduğu ve büyüttüğü BİYOFİLM tabakalarında karmaşık bir yapı oluşur. Biyofilm sulu ortamlarda üreyen bir “yaratık” gibidir: Biyofilm mikrobiyolojik canlıların “koloni” şeklinde kendi aralarındaki iletişim sayesinde oluşur. Bu biyolojik “olay” jelimsi bir tabaka gibidir ve uzun süre kendi haline bırakıldığında, işletmedeki filtreleri tıkar, boru çaplarını daraltarak borularda basınç kaybını yükseltir, buna ek olarak, su sisteminde bakteri yükünü çok arttırır. Biyofilm’in bir özelliği de şudur: Canlıların oluşturduğu bu biyolojik ortam kendini klor ve biyosit gibi dezenfektanlara karşı koruyan bir kale gibidir, dezenfektanlardan etkilenmez, ancak ihtiyacı olan gıdanın içeri girmesini de sağlar. Biyofilm içinde her tür bakteri ürer ve buradan proses suyuna geçer. (Ref. 1) Dezenfeksiyonu iyi yapılmamış suların filtrasyonu için kullanılan kum filtresi içinde de Biyofilm ürer, bunun sonucunda kumlar birbirine yapışır ve sonuçta kum filtresi suyu süzemez hale gelir. İşletmede ters ozmoz sistemi varsa, “Biyofilm” adlı bu canlılar önce ters ozmoz koruyucu kartuş filtrelerin çok kısa sürede tıkanmasına sebep olur ve daha önemlisi, ters ozmoz membranları içinde de üreyerek bu membranların ömrünü de çok kısaltır. İşletmelerde kullanılan sular insana veya gıdaya temas ediyorsa, bu durumda “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik”i (Ref. 2) uygulamak gerekir. Bu yönetmelikte su içinde bulunmasına tolere edilen bakteri sayıları da belirtilmiştir. Sonuç olarak, steril bir su dahi, tabii hava ile temas ettiğinde, hava içindeki canlılar steril su içine girip burada ürer ve suda üreyen canlılar tüm su sistemine yayılır ve sisteme zarar verir. n Resim 3. Vakum altında büzülmüş tank Resim 4. İçinde Biyofilm Oluşmuş Ters Ozmoz Membranı Resim 5. Mikropların oluşturduğu Biyofilm ile bloklaşmış filtre kumu KAYNAKLAR 1. Su ve Çevre Dergisi, 2022 yılı 10. Ay dergisinde yayınlanmış olan Enis Burkut’un “Biyofilm” adlı makalesi. 2. İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik (Resmi Gazete: 17.02.2005 / Sayı: 25730)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=