46 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 02 / 2025 ÇEVİRİ İklim krizine karşı acil eylem çağrıları giderek güçlenirken, liderlerin nasıl bir yol izleyeceği merak konusu. PARIS ANLAŞMASI BM Genel Sekreteri António Guterres, hükümetleri bu yıl yeni ulusal iklim eylem planları sunmaya çağırarak, küresel sıcaklık artışını 1,5°C ile sınırlama ve iklim değişikliğinin yıkıcı etkileriyle en savunmasız toplulukları destekleme konusunda harekete geçmeye davet etti. Bireysel yılların 1,5°C eşiğini aşması, Paris Anlaşması'nda belirtilen uzun vadeli hedeflerin kaçırıldığı anlamına gelmez. Anlaşmaya göre: “Küresel ortalama sıcaklık artışının sanayi öncesi seviyelerin 2°C’nin oldukça altında tutulması ve sıcaklık artışını 1,5°C ile sınırlamak için çaba gösterilmesi, çünkü bu, iklim değişikliğinin risklerini ve etkilerini önemli ölçüde azaltacaktır.” Bu hedef, genellikle on yıllar veya daha uzun bir dönem için değerlendirilir, ancak Paris Anlaşması kesin bir süre tanımlamamaktadır. Kısa vadeli sıcaklık artışları, uzun vadeli ısınma eğilimleri içinde El Niño gibi doğal iklim olaylarıyla tetiklenebilir. Örneğin, 2023 ortasından 2024 Mayıs ayına kadar etkisini sürdüren El Niño, sıcaklık artışında rol oynamıştır. Küresel ısınmanın devam etmesi nedeniyle, Paris Anlaşması’nın uzun vadeli sıcaklık hedeflerine kıyasla küresel ısınmanın hangi noktada olduğunun dikkatle izlenmesi, takip edilmesi ve politika yapıcılara doğru bilgi sağlanması kritik önem taşımaktadır. Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından kurulan uluslararası uzman ekibinin ilk değerlendirmesine göre, 2024 itibarıyla küresel uzun vadeli ısınma, 1850-1900 dönemine kıyasla yaklaşık 1,3°C seviyesinde seyretmektedir. n olarak değerlendirdi ve küresel ısınmanın hızlandığını vurguladı. Ancak, kullanılan farklı yöntemler nedeniyle bazı veri setleri, sıcaklık anomalisini 1,5°C’nin üzerinde, bazıları ise altında göstermektedir. WMO, 2024 boyunca yaşanan olağanüstü iklim koşullarının altını çizmek amacıyla altı sıcaklık veri setinin yayımlanma zamanlamasını koordineli bir şekilde gerçekleştirdi. Bu arada, Advances in Atmospheric Sciences adlı dergide yayımlanan ayrı bir çalışma, 2024'teki okyanus ısınmasının rekor sıcaklıklarda kilit rol oynadığını ortaya koydu. Çin Bilimler Akademisi Atmosfer Fiziği Enstitüsü'nden Prof. Lijing Cheng liderliğindeki çalışmaya, 7 ülkeden 31 enstitüye bağlı 54 bilim insanı katıldı. Araştırmaya göre: Okyanus, insanlar tarafından kaydedilen en yüksek sıcaklığına ulaştı. Sadece yüzey sıcaklıkları değil, üst 2000 metre derinlikteki okyanus sıcaklığı da rekor seviyeye çıktı. Küresel ısınmadan kaynaklanan fazla ısının %90’ı okyanuslarda depolanıyor. 2023'ten 2024’e, okyanusun üst 2000 metresindeki ısı içeriği 16 zettajoule arttı. (Bu, 2023’te dünya genelinde üretilen toplam elektriğin yaklaşık 140 katına eşdeğerdir.) WMO, 2024 yılındaki iklim değişikliği göstergelerine ilişkin ayrıntılı bilgileri “Küresel İklim Durumu 2024” raporunda sunacak. Mart 2025’te yayımlanacak olan bu rapor, sera gazı seviyeleri, yüzey sıcaklıkları, okyanus ısısı, deniz seviyesindeki artış, buzulların geri çekilmesi ve deniz buzu kapsamı gibi temel iklim göstergelerine dair kapsamlı veriler içerecek. Aynı zamanda, 2024’te yaşanan yüksek etkili hava olayları hakkında da ayrıntılı bilgiler sunacak.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=