50 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 02 / 2025 MAKALE 2.2 Osmoz Osmoz, düşük yoğunluklu bir sıvının yarı geçirgen bir membran aracılığıyla daha yüksek yoğunluklu bir sıvıya doğru hareket ederek, yoğunluk farkını azaltması sürecidir. Bu işlem, iki sıvı arasındaki osmotik basınç dengelenene kadar doğal olarak devam eder. Osmoz, biyolojik sistemlerde su dengesini sağlamak için temel bir mekanizma olarak işlev görmektedir. 2.2.A Ters Osmoz Ters osmoz, doğal osmoz sürecinin tersine çevrilmesi ile gerçekleşir. Bu yöntemde, yüksek yoğunluklu sıvıya osmotik basıncı aşan bir dış basınç uygulanır. Bu basınç, suyun ters yönde hareket ederek membran aracılığıyla saflaştırılmasını sağlar. Membranın bir tarafında mineraller, tuzlar ve diğer çözünmüş maddeler tutulurken, diğer tarafta düşük yoğunlukta saflaştırılmış su elde edilir. Ters osmoz, deniz suyunun içme suyu veya kullanma suyu olarak arıtılmasında yaygın olarak kullanılan etkili bir teknolojidir. Bu yöntem, özellikle su kıtlığının ciddi boyutlara ulaştığı bölgelerde sürdürülebilir bir çözüm sunmaktadır. 3. GRUNDFOS DENIZ SUYU POMPALARI VE SWRO GERI KAZANIM SISTEMLERI Deniz suyu arıtma sistemlerinde kullanılan pompalar, deniz suyunun aşındırıcı etkilerine dayanıklı özel malzemelerden üretilmektedir. Grundfos tarafından geliştirilen pompalar, deniz suyu ters osmoz (SWRO - Seawater Reverse Osmosis) sistemlerinde yaygın olarak kullanılmakta ve bu sistemlerde üstün performans sergilemektedir. Grundfos’un deniz suyu ters osmoz sistemlerinde kullanılan BMSX serisi pompalarında, deniz suyuna karşı yüksek dayanıklılık sağlayan PREN (Pitting Resistance Equivalent Number) değeri 34-40 arasında olan 904L paslanmaz çelik ve süper dubleks paslanmaz çelik gibi malzemeler tercih edilmektedir. Bu malzemeler, yüksek korozyon direnci ve uzun hizmet ömrü sunarak, sistem güvenilirliğini artırmaktadır. SWRO sistemlerinde kullanılan Grundfos pompaları, şu temel avantajlarıyla öne çıkmaktadır: • Yüksek Verimlilik: Enerji tasarrufu sağlayarak sistemin işletme maliyetlerini azaltır. • Korozyon Direnci: Aşındırıcı deniz suyu ortamına karşı uzun süreli dayanıklılık sunar. • Zarif Tasarım: Kompakt ve optimize edilmiş tasarımıyla yerden tasarruf sağlar. • Düşük Gürültü Seviyesi: Sistemlerin çevresel etkisini azaltır. • Kolay Bakım: Düşük bakım gereksinimi sayesinde işletme kolaylığı sağlar. Grundfos’un SWRO sistemlerinde kullanılan pompaları, sistemin kapasitesine göre değişkenlik göstermektedir. Bu pompalar arasında: • Yüksek Basınç Pompaları (BMhs): Ters osmoz işlemi için gerekli olan yüksek basıncı sağlar. • Booster Pompaları (BMhp): Sistemdeki akışın artırılmasını ve stabilizasyonunu destekler. • Basınç Değiştiriciler (Pressure Exchanger - PX): Enerji geri kazanım sistemleriyle entegre çalışarak %50 ve üzeri enerji tasarrufu sağlar. Grundfos’un BMSX serisi pompaları, basınç değiştirici sistemlerle tam uyum içinde çalışarak, deniz suyu geri kazanımlı ters osmoz sistemlerinde optimize edilmiş performans sunmaktadır. Bu özellikleriyle BMSX serisi, sürdürülebilir su yönetimi için yenilikçi ve yüksek verimli bir çözüm olarak dikkat çekmektedir. Şekil 2.2. Osmoz ve Ters Osmoz Sürecinin Şematik Gösterimi.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=