27 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 04 / 2025 SU DÜNYASI Örneğin, çöktürme için “Demir 3 Klorür - FeCl₃” kimyasalı kullanılıyorsa, ters ozmoz sistemi öncesi suda kalan “Fe” iyonu ters ozmoz membranının oksidasyona uğraması riskini yaratır, çünkü “Fe” iyonu oksijen iyonu taşır ve bu oksijenin TO membranını oksitlemesi için KATALİZÖR görevi yapar. Örneğin, çöktürme işleminde “Alüminyum Sülfat - Al₂(SO₄)₃” kullanılıyorsa, ve çöktürme sonunda suda “Al” iyonu kalıyorsa, bu iyon ters ozmoz sisteminde kullanılan “taş önleyici” (anti-skalant) kimyasalının etkisini bozar, bunun sonucu olarak Ters Ozmoz membranları içinde taşlaşma olur ve membranlar tıkanır. Çöktürme sistemlerinde “sentetik kimyasallar” da kullanılabilir. Bunlar birçok üretici tarafından çok çeşitli marka ve modeller ile piyasada bulunur, bu yazımızda sentetik kimyasallara yer vermeyeceğiz. Sudaki AKM’nin Kum Filtresi gibi “Dolgu Filtre” türleri ile giderimi: Kum filtresi veya genel tür olarak “Dolgu Filtre” dünyada çok yaygın kullanılan AKM giderme yöntemidir. Bu filtre türünün başarılı olmasının kriterleri şunlardır: - Filtrenin iç tasarımının doğru yapılması ve suyun tüm filtre kabı içine yayılmasının sağlanması; - Filtre dolgusu içinden suyun geçiş hızı; - Filtre kabı içinde konan filtre dolgusu türü: kuvars kumu ve irilikleri, antrasit, garnet, zeolit, cam kırığı gibi. SUDAKI AKM’NIN ULTRA FILTRE ILE GIDERIMI: Ultra Filtre tekniği, kısaca “UF”, devrimizde kimya sanayiinin gelişimi ile ortaya çıkmış MÜKEMMEL denecek bir su filtrasyonu yöntemidir, suyu 0,02 mikron seviyesine kadar filtrelediği için, suda AKM kalmadığı gibi hiçbir canlı da UF’den geçemez. Bu sebeple, günümüzde bazı şehir suları UF ile filtrelenmiş dere ve göl sularından elde ediliyor. SUDA AKM SANAYI IŞLETMESINE NE GIBI ZARARLAR VERIR? Sanayi işletmelerinde bulunan soğutma sularında AKM yüksekse AKM’nin zararını şöyle görürüz: Uzun metrajlı soğutma suyu borularının az basınç kaybı yapması ve böylece durmadan çalışan soğutma suyu pompalarının az enerji kullanması istenir. Bu sebeple soğutma suyu boruları düşük su hızına göre geniş çaplı seçilir. Fakat, soğutma sularının borudaki hızı düşük olunca, suda bulunan katılar özellikle yatay boruların dibine çöker ve böylece boru korozyonuna sebep olur. Neden? Çünkü boru dibine çöken maddeler içinde üreyen bakterilerden kaynaklanan biyolojik maddeler metal su borularında korozyon oluşturur. Ayrıca, boru içine çökmüş olan AKM’nin altında kalan suyun iletkenliği ile, borudan geçen suyun iletkenliği arasında fark olabilir, bu da boruda “elektro-korozyon” olmasına ve borunun delinmesine sebep olur. Soğutma suyundaki “AKM” konusunda bir örneğe yazımızda yer verelim: Resim 2. Sudaki AKM'yi Azaltmak için Kurulan Çöktürme Sistemi Resim 3. Ultra Filtrasyon ile Şehir Suyu Filtrasyonu Resim 4. Yüksek AKM’si olan soğutma suyunun yatay su borusu altında oluşturduğu korozyon
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=