Röportaj deydi, daha sonra yeniden üniversiteye geri döndüm. Türkiye'de çalışan tesis olduğu kadar çalışmayan tesis sayısı da azımsanmayacak oranda. Tesisin pompasının mekanik aksamının çalışması, tesisin çalışması anlamına gelmiyor. Tesislerin çalışmamasının sebebi, ekipman seçimlerinden ziyade uygulanan proseste yatıyor. Seçilen prosesin arıtma çamurlarıyla birlikte tüm ünitelerle uyumlu olması gerek. Tesislerin verimliliği hakkında ölçümler yapılması gerekiyor. Bir arıtma tesisinin verisini detaylı incelemek 1-2 ay sürebilir. Ancak, problemleri anlamak için daha detaylı ölçümler yapmak lazım. Bu durumu, tedavi edilecek hastada yapılacak ön muayeneden sonraki kan analizlerine, radyolojik muayenelere vb. benzetebiliriz. Daha detaylı proses analizi için simülasyon programlarından faydalanmak zamandan, enerjiden ve işletme maliyetinden ciddi tasarruflar sağlıyor. Dünyada atıksu arıtma sektöründe bu programlar çok yaygın olarak kullanılıyor. Amerika'da geçen yıl katıldığım bir sempozyumda arıtma bakterilerinin çoğalma hızının ölçülmesinin ülkeye 2 milyar dolar kazandırmış l 32 SuveÇevreTeknolojileri• Ocak2013 olduğu bilgisini almıştım. Birazönce de değindiğim gibi atıksu arıtma tesisi bir planlama işidir. Bu işi yürütürken ihtiyaçlar ve sürdürülebilirliği önceden belirlenmeli. Arıtma seviyesi ne olmalı, su geri kazanımı gerekli mi, endüstriyel kullanım mümkün mü, enerji geri kazanımı alternatifleri uygulanabilir mi, arıtma çamurlarından nasıl faydalanılabilir gibi birçok soruya cevap aranmalı. Arıtma tesisi çevresiyle uyumlu entegre atık yönetimi kapsamında ortaya konulmalıdır. Ayrıca, tesislerin işletme aşamasında tüketeceği kaynaklar için de değerlendirme yapılmalı. Örneğin, dünyada arıtma tesisi teknoloji seçiminde Avrupa'da "Yaşam Döngüsü Analizi (Life Cycle Assessment)" yapılıyor ve ihalelerde kullanılıyor. Bu analizde, "Arıtma tesisi yapacaksın, bu tesisi yaptıktan sonra önümüzdeki 50 yılda senden neler götürecek, ne kadar karbon salacak, ne kadar kimyasal madde harcayacak, ne kadar enerji maliyeti olacak, üretilen çamur nasıl yönetilecek gibi problemler için teknik cevaplar oluşturularak bir rapor ortaya çıkartılıyor. Her tesisin ihtiyaçları farklı olabiliyor. Bu bakış açısı, en pahalı tesis en kötü alternatif değil; uzun dönemde en ekonomik çözüm haline getirebiliyor. Ülkemizde çoğu kez işin fizibilite/planlama kısmına önem verilmeyip, en ucuz teklifle iş yürütülmeye çalışılıyor. Su ve Çevre: Belediyelerin atıksu arıtma tesisleri hakkında neler söyleyebilirsiniz? Doç. Dr. Güçlü İnsel: Belediyelerin atıksu arıtma tesisleri bir şekilde işletiliyor, ancak çıkış kaliteleri ve hangi koşullarda işletildiğiyle ilgili resmi bir bilgi yok. İnternecce de bu konu hakkında bilgilendirici veriler yayınlaması gerekli. Ancak bir tesisle ilgili özel bir çalışma yapıyorsanız bu verilere ulaşabiliyorsun uz. Diğer küçük ölçekli arıtma tesislerine oranla büyükşehir belediyelerinin arıtma tesisleri daha düzenli işletiliyor. Tesislerin işletmeleri özelleştirilebiliyor. İşletme, özelleştiği zaman üzerine daha düşülen, daha dikkat edilen bir düzen oluyor. Ama tesis tasarımında bir takım eksiklikler varsa, tesis işletmesi ne kadar iyiolursa olsun verimli çalışamayabilir. Yine söylemek gerekirse işin temeli planlama ve doğru tasarımdan geçiyor. Tesis işletmesinden elde edilen ölçümler, tesis revizyonu için önemli bir bilgi kaynağı... Su ve Çevre: Mevcut arıtma tesislerinde performansı artırıp, maliyeti düşürmek için neler yapılabilir? Doç. Dr. Güçlü İnsel: Ülkemizde şu anda 405'in üzerinde kentsel atıksu arıtma tesisi var. Mevcut tesislerin ciddi revizyona ihtiyaçları olduğunu düşünüyorum. Bir tesisi yenilemek veya minimum maliyetle geliştirmek, o tesisi yıkıp yeniden inşa etmek anlamına gelmiyor. Bir tesise minimum maliyetli bir yatırım yapıp veya hiç yatırım yapmadan, tasarımla bağlantılı olarak istenilen kalite getirilebiliyor. Örnek vermek gerekirse, Almanya'da bir tesis sıfır enerjiye yakın çalıştırılabiliyor. Dışarıdan organik atık alınarak ya da uygun teknoloji seçilerek yenilikçi yaklaşımlarla mümkün olduğunca
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=