reaktör ilk doldurulmaya başlandığı günden itibaren 72 gün boyunca oluşan biyogazın toplam hacmi sayaçyardımıyla ölçülmüş ve kümülatifbiyogaz oluşumu olarak Şekil 2'de verilmiştir. Şekil 2'den görülebileceği gibi tesiste biyogaz oluşumu 15. günden itibaren hızlanmış ve 45. güne kadar devam etmiştir. Dahaönce sadecehayvan gübresi ile yaptığımız çalışmada biyogaz oluşumu 5. günden itibaren hızlanmış ve 33. günden sonra yavaşlamıştı. Aradaki farklılık yemekhane artığının fazla yağlı, iri katı maddeler içermesinden ve aşılanan mikroorganizmaların sisteme uyum sürecinden kaynaklandığı söylenebilir. Tablo l'deki toplam yemek artıkları miktarı ve söz konusu yemekhaneye her gün ortama 600 öğrencinin geldiği göz önüne alınarak yapılan hesaplamada kişi başına ortalama günde 0.12 kg/gün yemek anığı ve 3.78 it biyogaz oluştuğu görülebilir. Ondokuz Mayıs Üniversitesi ana kampüsünde yaklaşık 28,000 öğrenci, 3,000 personel, 3,000 hasta ve hasta yakını olduğu dikkate alınarak bir hesaplama yapıldığında, günde coplam 4,000 kg (4 ton) yemek anığmın çıkabileceği açıkça görülür. Bu yemek artıkları, yapılacak gerçek boyuttaki bir biyogaz tesisinde değerlendirildiğinde günde yaklaşık 128 m3 biyogaz üretmek mümkün olacaktır. Şayet kampüs içindeki hayvan ve si.it işletmesi atıkları, park ve bahçe atıkları da aynı sistemde değerlendirildiğinde günlUk biyogaz üretiminin çok daha fazla olabileceği söylenebilir. Bu yolla hem organik maddeler bir enerji kaynağı olarak değerlendirilmiş ve hem de çevrenin kirlenmesi önlenmiş olacaktır. Uygun bir kompostlaştırma sisteminin biyogaz tesisin entegre edilmesi ile de tarımda toprak iyileştirici olarak kullanılabilecek kompost üretilmiş olacaktır. Sonuç Bu çalışmada Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kampi.isü'nde seçilen bir yemekhaneden günlük olarak toplanan yemek artıkları biyogaz üretiminde kullanılmıştır. 3.6 m3 sıvı karışımı alabilen bir reaktöre 5 hafta boyunca mesai 154 Suve ÇevreTeknolojileri• Ocak2013 günlerinde günde bir defa olmak üzere yemek artığı beslenmiş ve yapılan bu besleme haftada bir kez sulu hayvan gübresi ile aşılanmıştır. En yüksek biyogaz üretme verimi olan 0.63 /m3 gün değerine 20. günde ulaşılmıştır. Üretilen biyogazın metan içeriği %63 olarak tespit edilmiştir. Yemek artıkları kullanılarak üretilen biyogazın verimi, metan içeriği ve toplam biyogazüretme süresi dikkate alındığında, bu işlemin sürdürülebilir bir biyogaz üretme işlemi olabileceği açıkça söylenebilir. Referanslar [1) Owens J.M. Ve Chynoweth D.P., "Biochemical Methane Potential Of Municipal Solicl Wasce (MS\XI) Componcnts", Wacer Sci. Technol., Vol 27, l'p.1-4, 1993. [2] Borja B., Banks C.J., Wang B.Z. ancl Mancha A., "Anaerobic Digestion of Slaughterhouse Wastewater Using a Coınbination Sluclge Blanket ancl Filter Arrangernent in a Single Reaccor", Bioresource Tech. Vol.66, Pp.125-133, 1998. (3] Demirel B., Yenigun O. ancl Onay T.T., "Anaerobic Treatınenc of Daiıy Astewaters: A Review", Process Biocheın. Vol.40, Pp.2583-2595, 2005. [4) Tritt W.P., "The Anaerobic Treatrnent of Slaughterhouse Wastewater in FLxeclBecl Reactors", Bioresour. Tech. Vol.41, l'p. 201-207, 1992. [5] Rajeshwari K.V., Balakrishnan B., Kansal A., Lata K. Ancl K.ishore V.V.N., "State-OfArt of Anaerobic Digetion Technology for İnclustrial Wastewater Treatınent", Renew. ancl Sustain. Energy Rev.Vol.4, Pp.135-156, 2000. (6] 1-lansonG., "Enci Procluct inhibition in Methane Fermentation", Process. Biochem. Vol.17, Pp. 45-49, 1982. [7) Gally A.E., "A Coınparative Stucly of Anaerobic Digestion of Acicl Cheese Whey Ancl Daiıy Manure in A Two- Stage Reactor", Biores. Tech. Vol.58, Pp. 61-72, 1996. [8) Gelegenis J. , Georgakakis D., Angeliclaki 1.Ancl Mavris V., "Optiınizarion Of Biogas l'rocluction By Co-Digestion Whey With Dilutecl Poultı)' Mamıre", Renew. Energy, Vol.32, Pp. 2147-2160, 2007. (9) Mata-Alvarezj., Mace S.Ancl Llabres 1'.,"Anaerobic Digesrion of Organic Solicl Wasres.An Overview Of Research Achievemenrs ancl Perspectives", Biores. Technol. Vol.74, Pp. 3-16, 2000. (10] Alvarez R. Ancl Liclen G., "SemiContinuous Co-Digestion of Solicl Slaughrerhousc Wasre, ı'v!anure, ancl Fruit Ancl Vegetable Waste", Renew. Energy, Vol.33, l'p. 726-734, 2008. (11) Hashimoro A.G., "Conversion of Straw-Manure Mixtures to Methane at Mesophilic ancl Thermophilic Teınperatures", Biorech. Bioeng. Vol.25, Pp. 185-200, 1983. [12) Fisher JR., Iannotti E.L.ancl Fulhage C.D., "l'rocluction of Methane Gas From Combinations of Wheat Straw ancl Swine Manure", Trans. Am.Soc.Agricult. Eng. Vol.26, Pp. 546-548, 1983 [13] Callaghan F.j., Waste D.A.J., Thayanity K. ancl Forster C.F., "Continuous Co-Digestion of Cattle Sluny Wirh Fruit ancl Vegetable Wastes aııcl Chicken Manure, Bioınass ancl Bioeıı. Vol.22. Pp. 71-77, 2002. [14) Kaparaju P.Ancl Rintalaj., "Anaerobic Co-Digestion Of Porato Tuber ancl İts İnclustrial By-Proclucts With Pig Maııure", Res.Conserv. Recy.Vol.43, Pp. 175-188, 2005. [15) Uınersu K., Yamazaki S., K.ishimoto T. Takahashi J., Shibata Y., Zhaııg C., Misaki T., Hamaınoto O., !hara, I. Ancl Koıniyama M., "Anaerobic Co-Digestioıı of Daiı)' Manure ancl Sugar Beets", Int. Congress Series, Vol.1293, Pp. 307-310, 2006. (16) Amon T., Aman B., Kıyvoruclıko V., Zollitsch W., Mayer K. Ancl Gruber L., "Biogas Procluction From Maize aııcl Daiıy Cattle Manure-Influence of Biornass Composition on tlıe Merhane Yielcl", Agricult. Ecosyst & Environ. Vol.118, Pp. 173-182, 2007. [17) Lehtomaki A., Huttunen S.Ancl Rintala j.A., "Laboratory İnvestigations on Co-Digestion Of Energy Crops Ancl Crop ResicluesWirh Cow Manure far Methaııe Procluctioıı: Effect Of Crop to Maııure Ratio", iks., Conserv. Ancl Recyc. Vol.51, Pp. 591-609, 2007. [18) Dareioti M.A., Dokianakis S.N., Stamatelatou K., Zafiri C. Ancl Kornaros M., "Biogas Procluction From Anaerobic Co-Digestion of Agroinclustrial Wastewater Uncler Mesophilic Conclitioııs İn A Tıvo-Stage Process", Desaliııation, Vol.248, Pp.891-906, 2009. [19) Lo K. Ancl Liao P., "Anaerobic-Aerobic Biological Treatrnent of A Mixture of Cheese Whey ancl Daiıy Manure, Biol. Wastes, Vol.28, Pp.91-101, 1989. (20) Kavacik B. Ancl Topaloglu B., "Biogas Procluctioıı Froın Co-Digestion ofa Mixture of Cheese Whey ancl Daiıy Manure", Biornass Ancl Bioen. Vol.34, Pp.1321-1329, 2010. (21) Kacprzak A., Krzystek L.Ancl Leclakoıvicz S. "Co-Digestion of Agricu!tural aııcl İııclusırial Wastes", Chem. Pap. Vol.127131, Pp.127-131, 2010. •
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=