su dün ası ENİS BURKUT infoburkut@burkut.com.tr Klor İle Dezenfeksiyonu İyi Tanıyalım Klor ile dezenfeksiyon ülkemizdeki bir çok işletmede çok basit bir işlem olarak algılanmakta ve suya klor verildiğinde tüm mikropların öldüğü sanılmaktadır. Oysa, klor ile dezenfeksiyonda başarılı olabilmek için doğru uygulamak gerekir. er okuyucumuzun su kimyasını çok iyi bilmediğini varsayarak bu yazıya bir açıklama ile başlamakta yarar görüyoruz. Tabii sularda, deniz suyunda ve sofra tuzu (NaCI) içinde çok miktarda bulunan (CI) elementinin ve (Cr) klorür iyonunun dezenfeksiyon özelliği yoktur. Dezenfeksiyon amacı için kullanılan, Kimya Bilimi ile insanın ürettiği maddeler olan "Klor Bileşikleri" normal şartlarda tabiatta bulunmazlar. Klorlu dezenfektan malzemelerinin halk dilindeki adı "klor" olduğu için bu yazıda klor kelimesi dezenfektan görevi yapan klor bileşiği olarak algılanmalıdır. Klor uzun yıllardır dünya üzerinde, değişik kimyasal bileşikler şeklinde Su clezenfeksiyonu için kullanılıyor. Son on yıl içinde A.B.D.' ele yapılan araştırmalarda, klorun içme sularında bulunan tabii azotlu maddeler ile birleşmesi ile ortaya çıkan klorlu kimyasalların (Halometan) kanserojen olduğu kanıtlandı. Bunun üzerine A.B.D.'cleki şehir .'.:>Uyu yvııcuııc:ııı'\.JC:! ıı ıuc uu I\.i::lJ ı:,etvJC:11 (Halometan) maddelerin azami değerleri yeniden belirleneli ve en çok 0,1 nıg/lt olarak yönetmeliklere girdi. Klor, insana ve gıda ürününe zararlı birçok mikroorganizmayı öldürdüğü ve ucuz fiyata temin edildiği için halen ITQ] SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 6 dünyada kullanılmaktadır. Başkaca clezenfeksiyon yöntemlerine göre bugün için klor ile clezenfeksiyon en ucuz yöntemdir. Klorun öldüremediği ve insan için zararlı birçok mikroorganizma ela bulunmaktadır. Fakat klorun öldürebildikleri ölclüremecliklerinclen daha çok olduğu için klor hala başarılı bir dezenfektan olarak kabul ediliyor. Türkiye'cle, işletmelerde kullanılan üç klorlu nıaclcleclen söz edeceğiz: Sıvı klor (Sodyum Hipoklorit), Gaz Klor (Saf Klor) ve Toz Klor (Kalsiyum Hipoklorit). Ülkemizde çok ender kullanılan klor dioksit metodundan bu yazıırnzda söz etmeyeceğiz. Bu üç tür klorlu maddeden biri, clezenfeksiyon maksadı ile suya verildiğinde, hangisi kullanılırsa kullanılsın, aşağıda göreceğiniz gibi, su içinde Hipoklorik Asit (HOCI) oluşur ve bu asit içindeki "OCr'' iyonu bir oksitleyici olarak dezenfeksiyon görevini yapar. "Aktif Klor" olarak da anılan Hipoklorik Asit (HOCI)'in nasıl oluştuğunu görelim: ;:,n'.t .n...ıur \.;:,uuyuuı .nıpu.n...ıuruJ ::.uya girdiğinde aşağıdaki kimyasal reaksiyon oluşur: (Sıvı Klor) NaClO + H2O = (Aktif Klor) HOCl + (Kostik) NaOH Görüldüğü gibi, aktif klor ile beraber kostik (NaOH) ele oluşuyor, bu nedenle suya sıvı klor verildiğinde suyun "Klor monitörü kontrolünde Klor dozajı". pH derecesi yükselir. Gaz klor suya girince aşağıdaki kimyasal reaksiyon oluşur: (Gaz Klor) Cl2 + H2O = (aktif klor) HOCl + (Hidroklorik Asit) HCl Görüldüğü gibi, aktif klor ile beraber hidroklorik asit (HCI) ele oluşuyor, bu neuenıe suya gaz Kıor verııoıgınoe suyun pH derecesi azalır. Kalsiyumlu toz klor suya girdiğinde aşağıdaki reaksiyon oluşur: (Toz Klor) Ca(ClO)2 + 2 H2O = (Aktif Klor) 2 HOCl + (Kalsiyum Hidroksit) Ca(OH)2
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=