Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 69. Sayı (Nisan 2014)

38 Su ve Çevre Teknolojileri • Nisan 2014 Tesis çubuk ekleme işlemiyle 10 cm’ye düşürülebiliyor. Havalandırmalı Kum ve Yağ Tutucu Arıtma tesisine gelen atıksuda bulunan kum, çakıl ve yağ gibi madde- leri sudan ayırmak ve bunların arıtma tesisinin diğer ünitelerine geçmesini önlemek amacıyla 4 adet havalandır- malı kum ve yağ tutucu ünitesi inşa edilmiş. Yağların kenara toplanmasını sağ- layacak bir spiral akımmeydana getir- mek için her bir havuzun bir kenarı boyunca hava veriliyor. Havuz dibine çökelen kum, çakıl, mil ve benzeri ağır malzemeler, her havuz üzerinde çalışan gezer köprüye monteli pom- palarla çekilerek, sudan ayrılmak üzere, yıkamalı kum ayırıcı helezon- lara gönderiliyor. Burada sudan ayrı- lan kum konteynırlara alınıyor. Aynı sıyırıcı köprü, yağları da sıyırıp yağ haznesine gönderiyor. Yağ haznesi tabanında bulunan dalgıç pompalar ile yağ, köpük vb. yüzer maddeler dıştan alışlı tambur eleklerden geçi- rilerek yağ konteynırlarına alınıyor. Konteynırlara toplanan atıklar, katı atık depolama alanlarına gönderilmek suretiyle bertaraf ediliyor. Ön Çöktürme Havuzu Havalandırmalı Kum ve Yağ Tutucu ünitesinden çıkan atıksu, dağıtım yapısından sonra ön çöktürme havuz- larına alınıyor. Ön çöktürme havuzları, sudaki çökebilen ve yüzebilen katıla- rın sudan ayrılarak giderildiği üniteler. Dairesel durultma havuzları olan ön çöktürme tankları, hareketli köprüye bağlı sıyırıcılar vasıtasıyla koni şeklin- deki havuz tabanına çöken maddeleri, havuz ortasındaki çamur haznesine toplayarak, pompa vasıtasıyla ön çamur depo tankına, buradan da ön çamur yoğunlaştırma dekantörlerine gönderiyor. Ham atıksudan katıla- rın giderilmesi ile birlikte bir miktar askıda katı madde ve BOİ5 giderilmiş oluyor. İyi çalışan bir ön çöktürme havuzu atıksudaki askıda katı mad- delerin (AKM) yüzde 60-70’ini, biyo- kimyasal oksijen ihtiyacının yüzde 25-35’ini uzaklaştırabiliyor. Böylece biyolojik arıtma ünitesinde arıtılacak organik yük azaltılarak, sistemde arı- tım için gerekli olan oksijen miktarı- nın azalması sağlanıyor. Ham atıksudaki köpüğün gideril- mesi ile de havalandırma havuzu ve son çöktürme havuzlarında köpük oluşumu azalıyor. Ön çöktürme havuzları 30 dakika bekleme süresine göre tasarlanmış. Biyolojik Arıtma Biyolojik arıtmanın amacı, atıksuda bulunan kirletici maddelerin, mikro- organizmaların faaliyetleri sonucunda atıksudan uzaklaştırılması. Evsel atık- suların ileri biyolojik arıtımında kar- bonlu maddelerin yanı sıra azot ve fosforlu kirleticilerin de giderilmesi hedefleniyor. Azot ve fosfor, suyun alıcı ortamlara deşarjında, kontrolü önemli paramet- relerden biri. Azot ve fosforun deşarj edilmesi, göl ve rezervuarlarda ötro- fikasyonu hızlandırıyor ve sığ sularda köklü sucul bitkilerle beraber alg büyümesini de teşvik ediyor. Estetik olmayan görünümüne ilave olarak, alg ve sucul bitkilerin varlığı özellikle su temini, balık üretimi ve eğlence amaçlı kullanım gibi su kaynağının fay- Perfore Izgaralar Kum ve Yağ Tutucu