Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 69. Sayı (Nisan 2014)

önceki nüfus değişim yapısını da yansıtan, S-eğrisine en uygun olan, tercihen en düşük artışa karşı gelme- yen eğri/senaryo seçilmelidir. Nüfus tahmini senaryolarının mukayesesi, örnek bir grafikle Şekil 8’de sunul- maktadır. Geçmişteki (2007 öncesi) Nüfus Sayımları ile Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminin (ADNKS) karşılaştırılması Nüfus tahminleri için temel fonk- siyonlar; yerleşimlerin gelecek yıllar- daki nüfus değişimini olabildiğince gerçekçi şekilde tahmin etmek ve proje kapsamında yapılacak tüm hesaplamalarda, onaylı tek nüfus projeksiyonunu kullanmaktır. Bu amaçla kullanılan resmi nüfus sayım- ları zaman içerisinde yöntem değişik- liğine uğramıştır. Nüfus sayımlarının doğru şekilde değerlendirilebilmesi için aşağıda belirtilen metot uygula- nabilir. 1960 yılından itibaren sağlıklı nüfus sayımı sonuçlarına ulaşılabilir. Buna rağmen farklı kaynaklar (TÜİK vb.) kimi zaman farklı değerler verebilir, bu konuda yerel yetkililer ile görü- şülerek en uygun olan seçilmelidir. Ara bir nüfus sayımı olan 1997 nüfus sayımı değeri, grafiklerde süreklilik göstermeyebilir. 2007 yılında yeni metodolojili sayım sistemine geçilmesiyle (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi: ADNKS), eski ve yeni nüfus değerlerinin devamlılığını tek grafikte vermek güçleşmiştir. Örneğin nüfus-zaman eğrilerinde keskin çıkışlar veya inişler gözlenebilmektedir. Benzer şekilde, 2008 yılında deği- şen belediye yapısı ile yerleşimlerin sürekliliğini tek grafikte vermek güçleşmiştir. Bu tarihe dek belde belediyeleri kırsal nüfus olarak anı- lırken, yeni yapıda kaldırılmalarıyla nüfusları kentsel veya kırsal nüfusa yedirilmiştir. Bu durumda yerel olarak yöre ile ilgili doğru bilgi edinilmesi gerekmektedir. Zaman içerisinde gözlenebilecek bu kırılmalar, üç farklı yerleşim yeri için gerçek veriler kullanılarak bir nüfus projeksiyonu grafiği üzerinde örnek olarak verilmiştir (Şekil 9). Bu kapsamda sırasıyla aşağıdaki adımlar izlenmelidir: - 1960-2000 yılı nüfus sayımlarının sürekli tek eğri üzerine konulması - ADNKS değerinin sadece toplam nüfus grafiğinde ayrık bir nokta olarak grafiğe yerleştirilmesi - Nüfus tahminlerinin 2000-2040 dönemi için yapılması ve toplam nüfus değerinin mümkün olduğunca ADNKS noktalarından geçirilmeye çalışılması. Rehber 62 Su ve Çevre Teknolojileri • Nisan 2014 Şekil 8. Nüfus tahmini senaryolarının mukayesesi, örnek bir grafik Şekil 9. Üç farklı yerleşim yeri için örnek projeksiyon Şekil 10. Türkiye için nüfus sayımları ve nüfus tahminleri Devamı bir sonraki sayımızda...